تحلیل عضو ارشد اندیشکده بروکینگز:
انتخابات پیش رو تغییری در اصول نظام ایران ایجاد نمیکند
تحلیلگر ارشد اندیشکده بروکینگز نوشت: انتخابات ایران مهم است و پنجرهای نو به سمت توسعه سیاسی جمهوری اسلامی باز میکند اما بعید است که این آراء تغییری در شکلدهی توازن قدرت و یا طول مدت توافق هستهای داشته باشد.
گروه بینالملل « نسیم آنلاین » - والاستریت ژورنال در یادداشتی به قلم سوزان مالونی، عضو ارشد مرکز سیاست خاورمیانه بروکینگز، مینویسد:
تبلیغات در مورد انتخابات ایران این هفته افزایش داشته است: رأی به مجلس نمایندگان و مجلس خبرگان، عواقب عمیقی نهتنها بر ایران بلکه برای کل منطقه دارد. این رأی بود که برای حسن روحانی پیروزی یا شکست را رقم زد، بنابراین اکنون برای او بسیار مهم است که هر آنکسی را که مانع از اجرای توافق بینالمللی هستهای میشود را از صحنه بیرون کند.
همه این همهمهها، اغراق در تبعات این انتخابات است، که متأسفانه این تأکیدات ناروا، بر پایه سادهانگاری مطلق سیاستهای ایران بناشده است. اشتباه نکنید: انتخابات مهم است و در چند روز آینده پنجرهای نو به سمت توسعه سیاسی جمهوری اسلامی بازخواهد شد. اما بعید است که این آراء تغییراتی در شکلدهی بر توازن قدرت، انتخابات رهبر آینده ایران و یا طول مدت توافق هستهای داشته باشد.
بسیاری از تحلیلهای انتخاباتی با این فرض آغاز میشود که آقای روحانی گسترش پایههای پارلمانی خود را برای برنامهها و فعالیتهایش امری ضروری میداند. این حرفها واقعه آشنایی را به یاد میآورد؛ در اواخر دهه 1990، ایران محمد خاتمی را که یک فرد اصلاحطلب بود به ریاست جمهوری برگزید، وی کسی بود که متناوباً بر روی پیروزی مجلس اصلاحطلب برای حمله به مخالفان که سعی در خنثی کردن برنامههای وی داشتند؛ تأکید میکرد.
این بار، شرایط کاملاً متفاوت است. آقای روحانی بارها از طرف مجلس در طول دو سال ریاست جمهوریاش، عقب راندهشده و استیضاح اعضای کابینهاش در سال 2014 ضربات خستهکنندهای بر وی بوده است.
بااینوجود، آقای روحانی تابهحال با سختگیریهای معناداری از طرف مجلس روبهرو نبوده است. نمایندگان مهمترین و شاید جنجالیترین اعضای کابینه وی را تائید کردند و مانع اهداف محوری وی که همان توافق هستهای، اصلاحات اقتصادی و نقش وی در دنیا بود، نشدند.
مهمتر اینکه وی توانست به یک روابط سازنده و حتی تعاملی با رئیس مجلس، علی لاریجانی، از اعضای اردوگاه محافظهکاران، دست یابد. همکاری آنها، جایگاه روحانی را در طیف پیچیده حزبی ایران تقویت کرد. علیرغم اینکه وی در دوران ریاست جمهوریاش از سیاستهای میانهرو استقبال کرده است اما در عمل همیشه همراستا با حزب محافظهکاران بوده است.
از زمانی که حسن روحانی در مسند ریاست جمهوری بوده است، هرزمان که نیاز کمتری به حمایت از اصلاحطلبها برای حکومت رانی احساس میکرد با برنامه اصلاحطلبان تنها ابراز همسویی میکرده است.اما تمرکز وی در مقام ریاست جمهوری همواره شامل اولویتهایش یعنی اصلاحات اقتصادی و امنیت ملی بود. در این زمینهها، اصلاحطلبان همپیمانان کمتری نسبت به محافظهکاران هستند.
بههرحال انتخابات ایران نباید نادیده گرفتهشده و یا طرد شود. انتخابات ایران وسیله ارزیابی مهمی برای سیاستهای این کشور است و در چرخه نظام این انتخابات مقاطع حساسی به شمار میآیند. اما شایعهها را باور نکنید: برگه رأیهای روز جمعه قطعاً منازعه قدرت ایران را همانند 37 سال گذشته لاینحل باقی خواهد گذاشت.