انگلیس پیرتر شده است

انگلستان یکی از کشورهایی است که به صورت طولانی‌مدت با سالمندی جمعیّت رو به رو بوده است. در این نوشته بناست وضعیت سالمندی در انگلستان تشریح شود، عامل اصلی تشدید سالمندی در این کشور بیان گردد و به دو مورد از پیامدهای سالمندی؛ یعنی مشکلات نظام سلامت و مشکلات اجتماعی ناشی از سالمندی اشاره شود.

بر اساس یک طبقه‌بندی، اگر جمعیت 65 ساله و بالاتر از آن (+65 سال) کمتر از 5% باشد آن جمعیت جوان است . اگر درصد جمعیت سالمندان +65 سال بین 5 تا 10 درصد باشد آن جمعیت میانسال است و اگر این رقم 10% یا بیشتر از آن باشد سالمند محسوب می‌شود.

انگلستان از اواخر دهه 40 میلادی تاکنون به سالمندی جمعیت دچار شده است و با وجود اقتصاد و نظام سلامت با ثبات و مناسب نتوانسته از بند سالمندی و مشکلات ناشی از آن رهایی پیدا کند.

مطابق آمار سازمان ملل متحد در حال حاضر بیش از 12 میلیون و 600 هزار نفر از جمعیت 68 میلیون نفری انگلستان را سالمندان +65 سال تشکیل می‌دهند؛ یعنی سهم 18.5 درصدی. در سال 2050 جمعیت سالمند این کشور به بیش از 18 میلیون و 700 هزار نفر خواهد رسید؛ یعنی در آن سال سهم جمعیت سالمند +65 سال انگلستان 25.3% خواهد بود.

از علل اصلی افزایش جمعیت سالمند در انگلستان، کاهش فرزندآوری این کشور طی سالیان گذشته بوده است.

همانطور که در نمودار 1 ملاحظه می‌شود، نزدیک به نیم قرن می‌شود که نرخ فرزندآوری انگلستان پایین‌تر از حدّ جانشینی است و این روند همچنان ادامه دارد.

از دلایل مهم کاهش شدید فرزندآوری، تغییرات اساسی در شیوه‌ی زیستن مردم این کشور بوده است. مطالعات نشان می‌دهد مردم انگلستان تمایل زیادی برای تنها زندگی کردن دارند. مطابق با آمار سال 2014، بیش از 12 درصد از خانواده‌های انگلستانی( 8 میلیون و 2 هزار نفر) تک نفره هستند و این روند صعودی است. مطابق با آمار سال 2018 مشخص می‌شود حدود 8% از زنان و مردان 25 تا 44 ساله و بیش از 15% از زنان و مردان 45 تا 64 ساله اهل انگلستان تنها زندگی می‌کنند.

یکی از نتایج تمایل به زندگی تک نفره، کاهش قابل توجه تعداد ازدواج‌ها در انگلستان است. اوایل دهه 70 میلادی، تعداد ازدواج‌های ثبت شده در انگلستان 426 هزار مورد بوده است که در سال 2016 میلادی با وجود افزایش 16 درصدی اندازه جمعیت و افزایش بیش از 15درصدی تعداد دختران و پسران 15 تا 39 ساله نسبت به آن سال، تعداد ازدواج با بیش از 43 درصد کاهش به 243 هزار مورد تنزل پیدا کرده است.

علاوه بر کاهش قابل توجه تعداد ازدواج در انگلستان، میانگین سنّ ازدواج اوّل زنان و مردان این کشور نیز به طور چشمگیری افزایش پیدا کرده است. در سال 2016، میانگین سنّ ازدواج مردان و زنان انگلستانی به ترتیب 35.5 و 37.9 سال بوده است و این اعداد از سال 2000 تا سال 2016 به ترتیب 10.6 و 9 درصد افزایش پیدا کرده‌اند.

نتیجه‌ی افزایش تمایل به تنها زندگی کردن در میان مردم انگلستان و متعاقب آن کاهش قابل توجه تمایل زنان و مردان به ازدواج و فرزندآوری منجر به بروز مشکلات اساسی برای مردم به ویژه در دوران سالمندی گردیده است.

در حال حاضر بیشترین سهم از زندگی‌های تک نفره در انگلستان، متعلّق به سالمندان 65 سال و بالاتر از آن است. بنا بر آمار از هر 3 سالمند انگلستانی 1 نفر از آن‌ها به دلیل عدم ازدواج و عدم داشتن فرزند کافی تنها زندگی می‌کند7 و همانطور که در فوق بیان گردید چنین مسئله‌ای همراه با مشکلاتی همچون شیوع اختلالات روانی و بیماری‌های روحی مثل افسردگی در میان سالمندان است.

پژوهش‌ها نشان می‌دهند 330 تخت از 500 تخت بیمارستان‌های عمومی انگلستان را سالمندان اشغال کرده‌اند و از این تعداد 220 نفر از سالمندان دچار اختلالات روانی هستند و 100 نفر دیگر نیز مبتلا به افسردگی شده‌اند. در انگلستان یک سوم از افرادی که از خدمات بهداشت روانی استفاده می‌کنند سالمند هستند.

انگلستان بیش از 70 سال است که با مشکل سالمندی رو به روست و با وجود داشتن اقتصاد تقریباً با ثبات، نه تنها نتوانسته مشکل سالمندی جمعیت خود را حل کند؛ بلکه به دلیل تغییر در شیوه زیستن، افزایش تنهایی و زندگی‌های تک نفره، روز به روز مسئله سالمندی این کشور و مشکلات و هزینه‌های ناشی از آن افزایش یافته است.

«الف»