افزایش بیماران بدحال در بیمارستانها
سلیمی: الگوی مراجعه به بیمارستانها تغییر کرده است. در اسفند ماه مراجعین ما بیشتر و البته عمومی‌تر بودند، اما در حال حاضر افرادی که بیمارستانها مراجعه می‌کنند یا ارجاع داده می‌شوند، عمدتا افراد بدحال هستند و نیاز به بستری دارند و بیشتر هم به تخت‌های ویژه نیاز دارند.
علیرضا سلیمی رئیس انجمن متخصصان بیهوشی کشور و معاون آموزشی و پژوهشی نظام پزشکی در ویدیو کنفرانس نشست خبری پویش همدلی با مدافعان سلامت گفت: روزهای سختی را پشت سر می گذاریم. از همکارانم در جامعه پزشکی که با ایثار و از خودگذشتگی در حال خدمت رسانی هستند، تشکر می کنم. از خبرنگاران نیز تشکر ویژه دارم؛ چراکه هم در بحث آموزش همگانی کمک و هم مشکلات و لحظات حساس جامعه پزشکی را ثبت کردند و به گوش مردم رساندند. این روزها سخت است.
سلیمی گفت: «کرونا را شکست می دهیم»، شعار خوبی است که باید آن را برای طولانی مدت حفظ کنیم، اما اکنون انتظار ما این است که شعارهایی برای کوتاه مدت هم تعریف شود. مهم ترین شعاری که برای کوتاه مدت نیاز داریم، «قطع زنجیره انتقال، کاهش ابتلا و مرگ و میر و حفظ جامعه پزشکی» است.
او افزود: شکست دادن کرونا در چند ماه آینده و بازگشتن به زندگی عادی میسر نیست. تولید و دسترسی به یک واکسن خوب، پیدا کردن یک داروی درمان کرونا و سایر روش‌ها، حداقل در ماه های آینده عملیاتی نخواهد بود. آنچه برای ما باقی می ماند، قطع زنجیره انتقال و برنامه ریزی برای ادامه چرخه زندگی و به حداقل رسیدن ابتلا به کروناست.
سلیمی ادامه داد: امروز چند درخواست و انتظار از مردم و مسئولان داریم، مسئولان حمایت همه جانبه ای از حوزه سلامت و جامعه پزشکی داشته باشند. تا این لحظه در سطوح بالا قدردانی‌ها انجام شده است، اما انتظار داریم در سطوح میانی و پایین تر گام های عملیاتی برای تشکر از حوزه سلامت برداشته شود. امیدواریم که دغدغه های معمولی جامعه پزشکی برطرف شود. معوقات، مشکلات مالیاتی و ... امروز نباید لحظه‌ای از وقت جامعه پزشکی را به خود اختصاص دهد.
میزان ابتلای جامعه پزشکی ایران به کرونا زیاد است
او با بیان اینکه میزان ابتلا به کرونا در حوزه سلامت بیش از حد معمول است، گفت: البته در تمام دنیا ابتلای افرادی که در خطوط اول حوزه سلامت قرار دارند، چندین برابر جامعه معمولی است. به نظر می‌رسد که میزان ابتلای جامعه پزشکی ایران به کرونا زیاد است. به طوری که فقط در تهران حداقل ۶ هزار نفر از مدافعان سلامت به کرونا مبتلا شدند و تاکنون ۱۵۰ شهید سلامت در کشور داشته‌ایم. دیشب یکی از پزشکان را بعد از دست و پنجه نرم کردن طولانی در آی سی یو از دست دادیم، او یک متخصص بیهوشی با ۲۰ سال سابقه بود و در حقیقت جایگزین کردن این نیروها سال‌ها وقت می‌برد، فراموش نمی‌کنم که در یک بیمارستان چهار متخصص بیهوشی در کنار هم در آی سی یو خوابیده بودند و دیدن این صحنه‌ها دردآور است.
ماسک بزنیم و به عزا و عروسی نرویم
سلیمی گفت: در عین حال از مردم به عنوان افراد کلیدی در این مبارزه خواهش می کنم که به ما کمک کنند، ماسک زدن، رعایت فاصله گذاری و شستن دست‌ها، شعار اولیه ماست، در عین حال باید کمی عمیق‌تر هم به موضوع توجه کرد. به مراسم‌های مختلف عزا و وعروسی نرویم، کارهای اضافی را حذف کنیم و کمی عمیق تر به مسایل نگاه کنیم و سعی کنیم که جامعه پزشکی را حمایت کنیم. همچنین انتظار می‌رود که مسئولان هم عمیق‌تر به مسائل نگاه کنند و اگر قرار است کمتر سفر درون شهری داشته باشیم، جز توصیه کردن، باید دلایل سفر درون شهری را هم بررسی کنیم. به عنوان مثال بیشترین علت سفرهای درون شهری، رفتن بر سر کار است. حال با جابجا کردن ساعات شلوغ، ایجاد فرهنگ دورکاری و... عمیق‌تر این مباحث را دنبال کنیم.
افزایش نیاز بیماران کرونایی به تخت‌های مراقبت ویژه
رئیس انجمن متخصصان بیهوشی کشور در پاسخ به سوالی درباره وضعیت تخت‌های مراقبت های ویژه، گفت: تا حدودی در رفتار ویروس کرونا نسبت به اسفند ماه تغییراتی داشتیم. در اسفند ماه بیماران زیادی به بیمارستانها مراجعه می‌کردند، اما تعدادی از آنها حال عمومی خوبی داشتند و به منازل برگشت داده می‌شدند، اما اکنون بیمارانی که به بیمارستانها مراجعه می‌کنند، بدحالتر هستند و عمده این بیماران نیاز به بستری در بخش مراقبت‌های ویژه دارند که این موضوع کار را در بیمارستانها بیشتر کرده و باعث شده است که نیازهای بیماران از تخت‌های معمولی به سمت تخت‌های ویژه برود و فشار روی برخی تخصص‌ها مانند متخصصان بیهوشی و مراقبت‌های ویژه افزایش پیدا کند.
۹ شهید مدافع سلامت از متخصصان بیهوشی
سلیمی بیان کرد: در حال حاضر تخت‌های مراقبت‌های ویژه پُر هستند و ما به تجهیزات و تخت‌های آی سی یو بیشتر نیاز داریم و تاکنون ۹ شهید در همکاران متخصص بیهوشی داشته‌ایم که عدد بالایی است.
اما و اگرهای آیین‌نامه شهدای سلامت
معاون آموزشی و پژوهشی نظام پزشکی در پاسخ به سواالی درباره اطلاق عنوان «شهید خدمت» به شهدای مدافع سلامت، گفت: همه در کشور ایمان داریم و هم پیمان هستیم که شهدای سلامت و راه‌شان را نباید فراموش نکنیم. در حال حاضر آیین نامه‌ای در این زمینه وجود دارد و این آیین نامه بخش‌هایی را پوشش نمی‌دهد، اکنون این آیین نامه، همکارانی که در بخش خصوصی کار می کنند یا همکارانی را که استخدام نیستند، پوشش نمی‌دهد و این اشکالات را از طریق سازمان نظام پزشکی در حال پیگیری و رایزنی هستیم، این اشکالات قابل حل است و به طور حتم جایگاه شهدای ما جاودان خواهد بود.
او افزود: نظر سازمان نظام پزشکی و همه ما این است که هر آنچه در توان داریم، برای تجلیل و تقدیر از شهدای سلامت به کار بندیم. اکنون در این آیین نامه بیشتر همکارانی که استخدام دولتی بودند یا پوشش استخدامی در دانشگاه‌های علوم پزشکی یا وزارت بهداشت داشتند، مورد توجه قرار گرفتند، اما مطمئن هستم که آیین نامه شهدای سلامت قابل اصلاح است و بعید می دانم که در این زمینه مشکلی داشته باشیم.
برنامه های آموزشی نظام پزشکی در بحران کرونا
معاون آموزشی سازمان نظام پزشکی درباره آموزش پزشکان در دوران کرونا گفت: در بیماری‌های نو و پانی‌هایی که در دنیا اتفاق می‌افتد، آموزش از اولویت‌های کاری ماست. آموزش ما به دو قسمت تخصصی برای همکاران و آموزش عمومی تقسیم می شود؛ در حوزه آموزش‌های تخصصی در زمانی که این پاندمی رخ داد اطلاعات درباره آن در دنیا کافی نبود. اکنون این اطلاعات پله پله در حال تکمیل است. پژوهش‌هایی در جهان انجام و تجربیات جهانی باهم به اشتراک گذاشته شد و هنوز هم راه طولانی در پیش داریم.
او ادامه داد: باید توجه کرد که هرچقدر اطلاعات و تجربه ما بیشتر شود، شانس کمک به مردم و درمان سریع‌تر آنها هم بهتر و بیشتر خواهد شد. در بحث آموزش عمومی در کرونا سازمان نظام پزشکی به سرعت عمل کرد و از بهمن ماه ۹۸ همزمان با آغاز همه‌گیری در چین، کار عملیاتی را آغاز و سایت Corona.ir را به عنوان مرجع همگانی و اختصاصی ایجاد کردیم. شاید تولید فیلم درباره آموزش همگانی کرونا، تولید فیلم‌هایی برای ناشنوایان، تولید محتوای آموزشی برای کارمندان بانک و... جزو اولین کار‌هایی بود که در بهمن ماه در سازمان نظام پزشکی انجام شد. همچنین جمع‌آوری مقالاتی که در دنیا ارائه می‌شد از جمله اقدامات در حوزه آموزش اختصاصی بود.
افزایش بیماران بدحال در بیمارستانها
سلیمی در پاسخ به سوالی درباره لود بیماران کرونایی در آی سی یو و بستری گزینشی بیماران نسبت به سن گفت: الگوی مراجعه به بیمارستانها تغییر کرده است. در اسفند ماه مراجعین ما بیشتر و البته عمومی‌تر بودند، اما در حال حاضر افرادی که بیمارستانها مراجعه می‌کنند یا ارجاع داده می‌شوند، عمدتا افراد بدحال هستند و نیاز به بستری دارند و بیشتر هم به تخت‌های ویژه نیاز دارند. از این منظر نیاز ما تغییر کرده است و بیشتر در بخش‌های آی سی یو متمرکز هستیم. به هر حال اکنون شرایط خاصی داریم و طبیعی است که تخت‌ها و نیرو‌هایی که برای شرایط عادی بودند، جوابگو نباشد.
بیماران کرونایی گزینشی بستری نمی‌شوند
معاون آموزشی سازمان نظام پزشکی تاکید کرد: در عین حال خدا را شکر می‌کنم و با اطمینان اعلام می‌کنم که تا این لحظه همکاران ما در بخش‌های مراقبت‌های ویژه در ایران، هیچ گزینشی انجام ندادند و هر بیماری که به تخت آی سی یو نیاز داشته، فارغ از ملیت و جنسیت و سن پذیرش و خدمات مورد نیاز را به بیماران ارائه شده است. در هر حال لحظات سختی را برای پیدا کردن و خالی کردن تخت می‌گذرانیم و تا این لحظه با صرف وقت و تلاش بسیار موفق بودیم.
سلیمی گفت: یکی از نکاتی که در حال حاضر نیاز به هشدار دارد، بحث نیروی انسانی است. نیروی انسانی که در آی‌سی‌یو کار می‌کنند، اعم از پرستاران، همکاران پیراپزشک و متخصصان در حال خسته شدن هستند و این خستگی پیامد‌های زیادی را به دنبال دارد. اول اینکه خستگی ایمنی بدن را کاهش می دهد و حساسیت را برای محافظت شخصی پایین می آورد که در نتیجه شانس بیماری در همکاران حوزه سلامت را افزایش می‌دهد همچنین ممکن است به تدریج کارایی و کیفیت درمانی را که ارائه می‌دهند، به تدریج تحت تاثیر قرار دهد.
از دستیاران پزشکی حمایت شود
معاون آموزشی سازمان نظام پزشکی اظهار کرد: بنابراین باید درباره کمبود نیروی انسانی هشدار می‌دهیم البته اکنون وزارت بهداشت تمهیدات خوبی را در این زمینه دنبال می‌کند و امیدوارم بیشتر به آن توجه و مشکلات همکاران ما تا حد امکان حل شود. در عین حال یک گروه بسیار مظلوم و فداکار داریم که دستیاران هستند. ما انتظار داریم که این افراد دیده شوند و روسای دانشگاه‌ها و بیمارستانها و... با درایتی که دارند، سعی کنند، روند آموزشی، امتحانات و رفاهی این همکاران تسهیل شود و ضمن حفظ چارچوب‌های اداری و اخلاقی و قانونی تا می‌توانند از همکاران دستیار حمایت کنند.
سلیمی درباره کمبود کادر درمان نسبت به تخت آی سی یو، گفت: طبیعی است که در شرایط پاندمی شرایط فرسودگی و ابتلا در کادر درمان بیشتر است. به همین اساس کمبود ایجاد می‌شود. تاکنون این کمبود با افزایش تعداد شیفت‌های افرادی که بودند، جبران شده است و حتی مواردی داشتیم که همکاران ما ۲۱ روز در بیمارستان مانده‌اند یا در شهر‌هایی که کمبود داشتیم، همکاران داوطلب رفتند و پوشش دادند و در برهه‌ای یک لیست دو هزار نفری از داوطلبان داشتیم.
کادر آی سی یو ۳ برابر بیشتر از مردم به کرونا مبتلا می شوند
او ادامه داد: در شرایط پاندمی میزان فرسودگی و ابتلا در افراد و کادر درمان بیشتر است. افرادی که در آی سی یو کار می کنند ۳ برابر افراد عادی به بیماری مبتلا می شوند. افرادی که بیمار می شوند ممکن است بعد از در یک دوره ۱۴روزه آزمایش کرونای آنها منفی می شود اما ماهها طول می کشد تا دوباره به شرایط عادی برگردند و توان کار لازم را پیدا کنند.
سلیمی گفت: تاکنون پرسنل آی سی یو ها و متخصصان بیهوشی با افزایش تعداد شیفت ها که یک نوع ایثار است خلاء کمبود نیرو را پر کرده اند. افرادی را داریم که ۲۱ روز در بیمارستان مانده اند که یک از خودگذشتی فوق العاده است یا از شهرهای که وضعیت بهتری بوده همکاران به کمک آمده اند تا رسیدگی به بیماران دچار خدشه نشود. مشکل فرسودگی و خستگی نیروها در بیمارستانها جدی است نیاز به تدبیر مسئولان دارد.
او ادامه داد: رفع این مشکلات نیاز به برنامه‌ریزی دارد و امیدوارم بتوانیم در صورت نیاز با برگزاری دوره‌های آموزشی از نیرو‌های سایر قسمت‌ها در بخش‌های مراقبت ویژه استفاده کنیم. پیشنهاد مشخص ما این است که در شرایط پیش رو مرزبندی بین تخصص‌ها تا حدودی برداشته شود و در بحث احیای بیماران به تدریج همکاران در تخصص‌های دیگر هم دخیل شوند و حتی در صورت نیاز دوره‌هایی را برای پزشکان عمومی هم در نظر بگیریم تا همه در میدان مبارزه دست به دست یکدیگر دهیم تا این کمبود‌ها برطرف شود.
شاخص انتقال افراد به آی سی یو
سلیمی درباره شاخص انتقال افراد به آی سی یو، گفت: انتقال بیماران از بخش معمولی به آی‌سی یو یا بستری مستقیم آنها در این بخش، بر اساس شاخص‌های علمی است که به جنس و ملیت و سن ندارد البته سن تا حدودی از این منظر مورد توجه بوده و ممکن است بیماری‌های زمینه‌ای در افراد مسن بیشتر باشد، اما شاخص انتقال بیماران به آی سی یو، وضعیت جسمانی آنهاست.
سلیمی درباره میزان کمبود تخت آی سی یو در کشور، افزود: سخت است که عددی برای میزان کمبود تخت آی سی یو ارائه دهیم. در حالت عادی برای سنجش تعداد تخت در کشور، شاخص‌هایی مانند تعداد نیروی انسانی، تعداد جمعیت کشور و... وجود دارد، اما الان شرایط خاص و شناوری داریم و از این منظر ارائه یک عدد ثابت کار سختی است. در چنین شرایطی هرچه تعداد تخت‌های ویژه بیشتر باشد، خیال‌مان راحت‌تر است و حتی می‌توانیم برای بیمارانی که شرایط بینابینی دارند هم از این تخت‌ها استفاده کنیم.
او درباره وضعیت متخصصین بیهوشی با بیان اینکه میزان ابتلا در آنها بسیار بالاست، گفت: متخصصین بیهوشی برای انجام درمان باید در فاصله 10 سانتی‌متری از بیمار قرار بگیرند که منجر به ابتلای بالای در این افراد می‌شود. همچنین حضور طولانی مدت آنها در بخش‌های ویژه و اتاق عمل ریسک ابتلای آنها را افزایش می‌دهد.
روند تمدید پروانه فعالیت پزشکان در سال جاری
سلیمی گفت: در کشور ما مانند بسیاری از کشورهای دنیا همکارانی که مدرک پزشکی را دریافت می‌کنند، هر پنج سال یکبار این مدرک بازبینی و مجددا تایید می‌شود. این کار تمهیدات خاصی دارد و هر سال افراد حوزه سلامت در یکسری دوره‌ها شرکت و امتیاز کسب می‌کنند. با توجه به اینکه امسال امکان برگزاری این دوره‌ها به صورت حضوری وجود ندارد، قرار بر این شد که همکاران بتوانند امسال این امتیاز را کسب نکنند و سال آینده این امتیاز را کسب کنند. یعنی اگر پزشکی کمبود امتیاز دارد، امسال پروانه برایش صادر می‌شود تا روند درمان مختل نشود و سال آینده امتیاز دو سال را دریافت می‌کند.
او درباره نسخه‌نویسی الکترونیک گفت: سازمان نظام پزشکی همواره مدافع نسخه نویسی الکترونیکی بوده که کار انقلابی است و می‌تواند در حوزه درمان تاثیر عمیقی داشته باشد. فکر می‌کنم ورود به بحث اقدامات غیر حضوری در همین پاندمی می‌تواند اتفاق بیفتد که البته سختی‌های خودش را هم دارد. شک نداریم در دوران پسا کرونا در چرخه‌های آموزش، درمان و تهیه دارو تغییرات جدی خواهیم داشت.
«باشگاه خبرنگاران جوان»
