تقلاهای آمریکا برای تحریم تسلیحاتی ایران؛ اروپا حامی امریکا اما به دنبال حفظ برجام است

نسیم آنلاین:‌ هفته گذشته جلسه شورای امنیت سازمان ملل برای بررسی گزارش دبیرکل سازمان ملل مبنی بر منشاء ایرانی موشک‌هایی که به تاسیسات نفتی عربستان اصابت کرد برگزار شد. در این جسه آمریکا به دنبال متقاعد کردن دیگر کشورها برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران بود که قرار است در مهر ماه رفع شود.

رحمان قهرمان پور کارشناس امور بین‌الملل در گفتگو با نسیم آنلاین به تحلیل اقدامات آمریکا برای اعمال تحریم‌های تسلیحانی علیه ابران پرداخته است. او معتقد است اگر آمریکا در شورای امنیت به نتیجه نرسد ممکن است به راهکارهای جایگزین متوسل شود. استفاده از مکانیسم ماشه و همچنین اعمال تحریم‌های یکجانبه از جمله گزینه‌های پیش روی آمریکا است. آمریکا نتوانست کشورهای دیگر را با خواست خود همراه کند قهرمان پور در پاسخ به این پرسش که آیا آمریکا توانست اهداف خود را در جلسه شورای امنیت به پیش ببرد گفت: با اینکه موضوع جلسه هفته گذشته بحث در مورد موشک های شلیک شده به تاسیسات نفتی عربستان بود اما در عمل دیدیم که بحث به مسئله برجام کشیده شد. مهم‌ترین نتیجه جلسه شورای امنیت ناتوانی آمریکا و شخص پمپئو در اقتاع کشورهای دیگر برای همراهی با تمدید تحریم های تسلیحاتی ایران بود.

وی در مورد رفتار اروپایی‌ها در این جلسه هم اظهار داشت: جالب بود که اروپایی‌ها بعد از چلسه شورای حکامُ به نظر می رسید که قدری با احتیاط با مواضع آمریکا برخورد می‌کنند. این امر نشان می دهد که احتمالا اروپایی ها از واکنش تند ایرانی‌ها نگران هستند یا اینکه پشت پرده پیامهای تهدید آمیزی از ایران به آنها رسیده و اروپایی ها را این پیام‌ها نگران کرده است. اروپا به دنبال حفظ برجام است وی با بیان اینکه دلایل اروپایی‌ها برای حفظ برجام از بحث‌های مهم این جلسه بود گفت: کشورهای اروپایی معتقد هستند که برجام پیامدهای مثبتی برای امنیت اروپا و منطقه دارد بنابراین حفظ برجام برای اروپایی‌ها مهم است. بهرحال از زمانی که ترامپ از برجام خارج شده همواره این بحث مطرح بوده که چرا اروپا در برجام مانده است؟ منطق ماندن اروپا در برجام در جلسه شورای امنیت تکرار شد. این منطق نشان می‌دهد که برجام برای اروپا مهم است چرا که اگر برجام از بین برود ممکن است امنیت منطقه دچار مشکل شود و موج مهاجرت‌ها به سمت اروپا شروع شده و این امر باعث تشدید راست گرایی افراطی در اروپا شود.

این کارشناس مسائل بین الملل با اشاره به این نکته که کشورهای اروپایی نگران موضع گیری آمریکا هستند گفت: برای اروپایی‌ها مشخص نیست که آمریکا چه سیاسیتی را در رابطه خود با اروپا در پیش خواهد گرفت. مسئله مهم این است که نظام بین المللی بعد از جنگ جهانی دوم عمدتا بر اساس نظم لیبرالی استکه آمریکایی ها هزینه آن را داده اند البته این نظم دو پایه اصلی دارد که این‌ دو پایه را آمریکا و ارپا شکل داده‌اند.

وی ادامه داد:‌جلسه شورای امنیت نشان داد که اروپایی‌ها هم چنان نگران این نکته هستند که آمریکا چه رویکردی در قبال اروپا در پیش خواهد گرفت اما تاکید می کنم که این نگرانی به این معنا نیست که اروپا در نهایت به سمت ایران خواهد چرخید. این کشورها می خواهند که برجام را حفظ کنند و در مقابل فشارهای آمریکا ایستادگی کنند اما ما می دانیم که در این زمینه قدرت اندکی دارند. آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران از مسیر شورای امنیت موفق نخواهد بود

این کارشناس مساپل بین الملل با بیان اینکه جلسه هفته گذشته شورای امنیت نشان داد که اروپا از آن حد که تصور می کردیم بیشتر می خواهد در مقابل آمریکا ایستادگی کند گفت: از طرف دیگر مسئله مخالفت چین و روسیه هم با قطعنامه شورای امنیت علیه ایران هم وجود دارد که چون این دو کشور حق وتو دارند راه شورای امنیت برای آمریکا بن بست است.

قهرمان پور ادامه داد:‌یکی از مسیرهای که مقامات آمریکایی اعلام کرده‌اند که به کار خواهند گرفت اعمال یکجانبه مکانیسم ماشه است. البته این بحث که دامنه تحریم‌های یکجانبه آمریکا با شورای امیت دقیقا یکی است یا خیر بحث مفصلی است که اجمالا عرض می کنم یکی نیست. بخشی از تحریم‌های که در برجام لغو شده همچنان متوقف است و آمریکا هم این تحریم ها را برنگردانده و اگر این کشور بخواهد دوباره آن ها را اعمال کند می تواند روی این ها مانور دهد.

قهرمان پور رویکرد دوم آمریکا را اتخاذ مواضع نرم و همراهی با اروپا دانست و گفت: گزینه سومی که آمریکا ممکن است دنبال کند این مسیر است که مکانیسم ماشه را کنار بگذارد و بسته ای از تحریم ها را علیه شرکت ها اعمال کند. با این تفاوت که در تحریم های ثانویه همه شرکت های روسی و جینی را در برنمی گرفت اما در این بسته این شرکت ها هم شامل شوند. اروپا حامی آمریکا است وی در واکنش به برخی تحلیل‌ها که معتقد هستند اروپا می‌خواهد وسط بازی کند و نه سمت ایران و نه سمت آمریکا باشد هم گفت: تردیدی وجود ندارد که اروپا سمت آمریکا است. میزان رابطه تحاری که اروپا با آمریکا، عمق روابط تاریخ این دو و همچنین مسئله ناتو و روابط فراآتلانتیکی باعث شده که فاصله اروپا از آمریکا خیلی کمتر نسبت به ایران باشد.

وی با بیان اینکه اما اروپا مسائلی دارد که باعث تمایز رفتاراین کشورها با آمریکا شده است بیان داشت: تا چند سال پیش دغدغه های اروپایی ها را امریکا حل می کرد. به عنوان مثال ناتو و قرار دادها خلع سلاح با روسیه دغدغه های اروپا را رفع می کرد اما با کاهش حضور امریکا در اروپا و عدم تمدید معاهدات کنترل تسلیحات با روسیه باعث نگرانی اروپا شده است. این دغدغه ها حتی مسئله ارتش اروپایی را هم به میان آورد. بنابراین اروپا کامل با آمریکا نیست چرا که احساس می کند اگر کامل با آمریکا هماهنگ باشد نمی تواند دغدغه های خود را رفع کند.

وی ادامه داد: بنابراین در این شرایط اروپا سعی می‌کند که تعامل خود با ایران را حفظ کند. مثل در موضوع مهاجرت ها نقشی که ایران در سوریه دارد و باتوجه به این مسئله که بخش زیادی از مهاجران بخاطر جنگ داخلی سوریه به اروپا مهاجرت کرده اند و ایران می تواند در این زمینه اثر گذار باشد بنابراین اروپا می خواهد با ایران تعامل کند. اروپا در خط وسط ایران و آمریکا نیست درعین حال کامل با آمریکا هم نیست و احساس می کند که آمریکا هم نمی خواهد اروپا کاملا با آمریکا هماهنگ باشد. ایران باید تهدیدات خود را عملی کند قهرمان پور در پاسخ به این پرسش که ایران چه گزینه هایی برای مقابله با آمریکا دارد هم گفت: ایران اعلام کرده که در صورت تمدید تحریم تسلیحاتی اقدامات قاطعی را انجام خواهد داد. چون نزدیک انتخابات آمریکا است اقدامات ایران مثل خروج از ان پی تی و یا توقف اجرای پروتکل الحاقی می تواند در داخل این کشور اتعکاس زیادی توسط دموکرات ها پیدا کند. چرا که آن ها هم دنبال بهانه ای هستند تا به ترامپ حمله کنند. وی ادامه داد: ایران باید بر سیاست خود پافشاری کند اما اگر واقعا قصدی برای اقدام قاطع نداشته باشد نباید اعلام کند که کاری خواهد کرد چرا که این نوع موضع گیری بازدارندگی ایران را زیر سوال می برد. چرا که بازدارندگی باید معتبر باشد. اما و اگرهای رفتار ترامپ بعد از انتخابات این کارشناس مسائل بین الملل در پاسخ به این پرسش که بعد از انتخابات آمریکا ممکن است که رفتار ترامپ تند تر شود هم اظهار داشت: شما در مورد ترامپ تنها چیزی که می دانید این نکته است که چیزی نمی دانید. او هر لحظه به رنگی در می آید. کتاب خاطرات بولتن هم این نکته را نشان می دهد که اساسا ترامپ قابل پیش بینی نیست و خود او هم این نکته را تایید کرده است. وی ادامه داد: بنابراین هر پیش بینی در مورد ترامپ میزانی از خطا را خواهد داشت. با این حال برای ترامپ مسائل شخصی خیلی مهم است اگر احساس کند بعد از انتخابات از طرف ایرات تحقیر شده یا کم محلی شده ممکن است مواضع تندی تری اتخاذ کند. او در این ۴ ساله از دو تا خط قرمز اساسی ایران عبور کرد. قرار دادن سپاه در فهرست تروریسی و ترور سردار سلیمانی، بنابراین ظرفیت تند تر شدن را دارد. قهرمان پور با بیان اینکه اگر مسئله برای ترامپ شخصی شود واکنش تند نشان می دهد گفت: اما بسته به واکنش ایران ممکناست بخواهد از این فرصت استفاده کرده و مواضع نرم تری را اتخاذ کند. البته من معتد هستم وزن اینکه تند تر خواهد شد بیشتر است. مسئله مهم این است که ترامپ با چه کیفیتی از انتخابات خارج می شود. در حال حاضر شواهد نشان می دهد که او مبارزه سختی در پیش ندارد. بنابراین در این صورت او مواضع نرمی خواهد گرفت اما اگر بخشی از جموری خواهان از بایدن حمایت کنند و ترامپ تنها بماند آن وقت ممکن است مواضع او تند تر شود.