بایسته های اصلاح از درون در قوه قضائیه
آیت الله رئیسی در مساله اصلاح از درون و مبارزه با فساد در دستگاه قضایی، باید با ایجاد رویه ها و روندهای قانونی بصورت ساختاری هم هزینه ارتکاب فساد را بالا ببرد و در امر پیشگیری از فساد ورود کند و هم درصورت تخلف و فساد با قاطعیت و شفافیت حداکثری برخورد کند تا این مهم محقق شود.
نسیم آنلاین ؛ حسین رضایی: یکی از موارد اساسی که رهبرمعظم انقلاب طی سال های اخیر از مسئولان قوه قضائیه مطالبه کرده اند مساله «اصلاح از درون» در دستگاه قضایی و برخورد با متخلفان و مفسدان درون قوه قضائیه است. امری که بیش از هر مساله دیگری جزو انتظارات مردم از دستگاه قضایی می باشد، چرا که افکار عمومی نیز معتقد است قوه قضائیه ابتدا باید با مفسدان درونی برخورد کند، تا بتواند با عزمی جدی با مفسدان دانه درشت در بقیه دستگاهها برخوردی قاطع داشته باشد.
رهبرمعظم انقلاب اسلامی این امر مهم را همان ابتدا در پیام انتصاب آیت الله رئیسی به ریاست دستگاه قضایی تذکر دادند و فرمودند: «سلامت قضات و پاکیِ دامن آنان از هر گونه فساد، شرط لازم و اوّل برای همه توفیقات شما است. در ریشه‌کنی فساد از درون قوه که مایه‌ی مباهات شما و سرافرازی اکثریت قضات دادگاهها و دادسراها است، هیچ تردید و درنگ نکنید... در برخورد قضائی ملاحظه‌ی این و آن را نکنید.»
رهبر انقلاب در دیدار سال گذشته خود در تیرماه 98 با رئیس و مسئولان قوه قضائیه مساله مبارزه با فساد درون دستگاه قضایی را اولویت دانستند و فرمودند: «مبارزه‌ی با فساد، هم در درون قوّه محلّ کلام است، هم بیرون قوّه؛ لکن اولویّت با درون قوّه است. خب، هزاران قاضی شریف و پاک‌دامن و کارمندان امین در سراسر قوّه دارند کار میکنند، تلاش میکنند؛ یک عنصر ناباب در یک دادگستری‌ای در یک شهری پیدا میشود، یک حرکتی انجام میدهد، این روانهای پاکیزه‌ی شریف را بدنام میکند... نسبت به فسادِ درون قوّه‌ی قضائیّه سخت‌گیری کنید. علّتش هم این است که این [قوّه]، مسئولِ رفع فساد است؛ اگر خودش فاسد شد، گناه او نابخشودنی است.»
پیش از این نیز در دیدارهای مختلف و پیام راهبردی هشت ماده ای به سران قوا مساله اصلاح از درون را متذکر شده اند. مساله ای که با طرح این محور که «با دستمال کثیف نمی توان شیشه را پاک کرد.» در رسانه ها بازتاب یافته است.
اخیرا با برپایی دادگاه و محاکمه «اکبر طبری» مدیر کل امور مالی دستگاه قضایی در زمان ریاست مرحوم آیت الله شاهرودی و معاون اجرایی سابق حوزه ریاست قوه قضاییه در زمان ریاست آیت الله آملی لاریجانی این امید در مردم ایجاد شده که قوه قضائیه در دوره آیت الله رئیسی مساله اصلاح از درون و برخورد با فساد از درون قوه قضائیه بصورت جدی پیگیری و عملیاتی خواهد کرد. اما آنچه جدای از برخورد با مصادیق اهمیت دارد، این است که با اصلاح ساختارها و سازوکارها مانع از وقوع فساد در دستگاه قضایی شد.
یکی از روش های مرسوم در تمامی دنیا برای جلوگیری از فساد درون دستگاه قضایی بالابردن هزینه ارتکاب فساد است. شفافیت حداکثری جز در مسائل امنیتی خود می توان بهترین روش برای بالابردن هزینه ارتکاب فساد و سخت شدن وقوع فساد باشد. برای نمونه انتشار علنی آرای قضات که می تواند در معرض حقوقدانان و اصحاب رسانه قرار بگیرد و مورد نقد و بررسی واقع شود، باعث می شود قضات در صدور احکام خود دقت نظر کامل و دقیق داشته باشند و همچنین نتوانند به سادگی تخلفات سازمان یافته و وسیع انجام دهند. یا شفافیت در برگزاری علنی دادگاهها با حضور اصحاب رسانه خود می تواند مانع مهمی در بروز فساد در دستگاه قضایی شود.
علاوه برآن برگزاری علنی دادگاه های قضات فاسد و اعلام عمومی اسامی آنها خود می تواند عامل بازدارنده ای مهمی در پیشگیری از بروز فساد میان قضات خواهد بود. و نهایتا تقویت نظارت عمومی و تشویق و حمایت از سوت زنان و افشاگران فساد نیز می تواند عاملی بیرون از دستگاه قضایی باشد جهت تقویت نظارت بر عملکرد قضات و کارکنان قوه قضائیه باشد.
لذا آیت الله رئیسی در مساله اصلاح از درون و مبارزه با فساد در دستگاه قضایی، باید با ایجاد رویه ها و روندهای قانونی بصورت ساختاری هم هزینه ارتکاب فساد را بالا ببرد و در امر پیشگیری از فساد ورود کند و هم درصورت تخلف و فساد با قاطعیت و شفافیت حداکثری برخورد کند تا این مهم محقق شود.
