بورس نفت ایران در حال تکامل است

کدخبر: 2342714

رئیس اسبق امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران با تاکید بر اینکه امروز بخش خصوصی در حال سپری کردن دوران تکاملی خود برای ورود جدی‌تر به بازار نفت است، گفت: بخش خصوصی در فروش فرآورده نفتی در یک سال گذشته موفق عمل کرد.

محمدعلی خطیبی رئیس اسبق امور بین‌­الملل شرکت ملی نفت ایران درباره کارنامه عرضه نفت و فرآورده‌­های نفتی در بورس در یک سال گذشته گفت: آنچه در این مدت تجربه شد، کارنامه بدی نبود و دیدیم که بخش خصوصی در فروش فرآورده نفتی موفق عمل کرد. در واقع بورس سازوکاری برای شفاف­‌سازی قیمت و فروش است. ضمن آنکه ما در تحریم­‌های قبلی و حتی فعلی باید فرصتی فراهم کنیم که بخش خصوصی وارد میدان شود.

وی تصریح کرد: در واقع، مشکلات فروش فرآورده‌­ها در مقایسه با نفت خام کمتر بوده و هست زیرا خام‌­فروشی در هر زمینه‌­ای سخت‌­تر از فروش محصولات تولیدی است. بورس هم یکی از روش‌­های فروش است ولی معمولا در دنیا از این مکانیسم برای دور زدن تحریم استفاده نمی­شود؛ بلکه برای کشف قیمت، شفاف­‌سازی فروش، ایجاد رقابت سالم و جلوگیری از رانت مورد استفاده قرار می­گیرد. بورس باعث می‌­شود زد­وبندها برای ایجاد انحصار در یک کالا شکل نگیرد و همه بتوانند در آن رقابت کنند و در نتیجه قیمتی هم که کشف می‌­شود مورد قبول همه است.

در تحریم‌های قبلی هم بخش خصوصی در واردات بنزین موفق عمل کرد

خطیبی با اشاره به حضور بخش­‌خصوصی در فروش فرآورده‌­های نفتی یادآور شد: در تحریم قبلی ما ناچار بودیم حتی بنزین را وارد کنیم این در حالی بود که به طور خیلی جدی جلوی واردات بنزین ایران گرفته شده بود. امروز ما در این حوزه مشکلی نداریم. با شروع به کار پالایشگاه ستاره خلیج فارس به همت قرارگاه خاتم‌­الانبیا، نه تنها مشکل واردات بنزین مرتفع شد بلکه قادر هستیم بنزین و گازوئیل هم صادر کنیم. در دوره قبل دولت نمی­توانست وارد عمل شود به همین دلیل واردات بنزین را به بخش خصوصی واگذار کردیم و الان می‌بینیم که آن اعتماد باعث شده بخش خصوصی در فروش فرآورده‌هایی همچون بنزین موفق عمل کند.

رئیس اسبق امور بین‌­الملل شرکت ملی نفت افزود: بخش خصوصی هم با زحمت زیاد فروش فرآورده را از دوره قبلی تحریم‌ها شروع کرد و امروز بخش­‌خصوصی در حال سپری کردن دوران تکاملی خود برای ورود جدی‌تر به بازار نفت است. البته این طور نیست که ما بخش‌­خصوصی را آورده باشیم. پیش‌تر آنها وارد شده بودند ولی با توجه به تحریم‌­ها به ویژه در حوزه بنزین، میدان عمل بیشتری به بخش خصوصی داده شد.

باید قدم به قدم به سمت راه‌اندازی بازار کاغذی در بورس حرکت کنیم

خطیبی با اشاره به اینکه تعریف ما از بورس نفت با تعریف رایج در دنیا فرق دارد تصریح کرد: در بورس‌­هایی مانند لندن، توکیو و سنگاپور هدف کشف قیمت است. بورس دنیا بیشتر کاغذی است و لذا در اثر رقابت خریدار و فروشنده، قیمت مشخص می‌­شود. ولی ما دنبال این هستم که در کنار کشف قیمت، جنس‌مان را هم بفروشیم.

رئیس سابق امور­ بین‌­الملل شرکت ملی نفت ادامه داد: انتظار ما از بورس باید کشف قیمت باشد چه به صورت فیزیکال چه به صورت کاغذی. البته اینکه در شرایط کنونی از این سازوکار انتظار گشایش در صادرات داریم، ایراد ندارد ولی باید قدم به قدم به سمت راه‌اندازی بازار کاغذی در بورس حرکت کنیم.

بورس نفت ایران در حال تکامل است

وی با تاکید بر میدان دادن به بخش­ خصوصی در بحث صادرات نفت گفت: در تمام دنیا جز چند کشور معدود، تجارت نفت و پایین­‌دستی آن در اختیار بخش خصوصی است. دولت­‌ها فقط در حوزه اکتشاف و تولید ورود می‌­کنند و پتروشیمی و پالایشگاه را به بخش خصوصی سپرده­اند. بنابراین اگر دولت در این زمینه‌­ها حضور دارد، اشتباه است. البته برخی دولت‌­ها حتی حوزه اکتشاف را هم واگذار کرده­اند. اما قانون اساسی ایران این اجازه را به ما نمی­‌دهد و کار درستی هم است.

خطیبی خاطر نشان کرد: بخش خصوصی در زمینه­‌های مختلف من جمله پایین‌دستی نفت نشان داده است کارایی بیشتری نسبت به دولت دارد. راندمان آن بالاتر و هزینه­‌هایش کمتر است. بنابراین از دید من حوزه پایین دستی نفت در حیطه کار بخش‌خصوصی است نه اینکه فکر کنیم ما به آنها مجوز ورود داده‌­ایم بلکه این عرف دنیا است.

رئیس اسبق امور بین­‌الملل شرکت ملی نفت افزود: نکته مهم آنکه نباید انتظار داشته باشیم بورس ایران یک شبه مشابه بورس لندن، نیویورک و سنگاپور عمل کند. بورس نفت ایران در حال تکامل است. حتی بورس دبی علی­رغم حمایت­‌های بین­‌المللی زیادی که از آن می‌­شود، هنوز چندان موفق نیست و جانیفتاده است. بنابراین ما نباید عجله کنیم تا روند تکاملی سپری شود. در این مسیر لازم است ایرادات را رفع کنیم و دولت هم باید کمک کند. پس از عبور از روند تکاملی، باید منتظر بهتر شدن آن باشیم؛ کم کم بازیگران خارجی وارد شوند تا جایگاه بین­‌المللی خود را پیدا کند.

«خبرگزاری فارس»

ارسال نظر: