کسب درآمد از انجام حجامت جایز است؟

در مسئله اجرت گرفتن حجامت و کسب درآمد از این‌راه،[1] روایات متعارضی وجود دارد.

الف) برخی از روایات، مزد گرفتن برای حجامت را به صورت مطلق جایز می‌دانند؛ مانند: 1. امام باقر(ع): «شخصی از قبیله بنی‌بیاضه پیامبر(ص) را حجامت کرد. اگر مزد گرفتن برای حجامت کردن حرام بود، پیامبر(ص) مزدی برای حجامت پرداخت نمی‌کرد».[2] 2. حنان بن سدیر نقل می‌کند که فرقد حجّام از امام صادق(ع) پرسید: آیا مزد گرفتن برای حجامت کردن کراهت دارد؟ امام(ع) فرمود: «از درآمد خودت (بابت حجامت) بخور، و صدقه بده، و حج به جا بیاور و ازدواج کن؛ زیرا پیامبر(ص) به شخصی که ایشان را حجامت کرد، مزد داد و اگر این‌کار حرام بود، پیامبر(ص) آن‌را انجام نمی‌داد...».[3] 3. امام صادق(ع): «استفاده از درآمد حجامت اشکالی ندارد».[4] ب) در طرف مقابل، برخی از روایات مزد گرفتن برای حجامت کردن را مصداق «سُحت»[5] بیان کردند. 1. امام علی(ع): «کسب درآمد از حجامت یکی از اقسام سحت است».[6] 2. امام صادق(ع): «مزد گرفتن برای حجامت، یکی از اقسام سحت است...».[7] در ارزیابی و جمع‌بندی بین این روایات، باید گفت روایاتی که گرفتن مزد حجامت را منع کرده‌اند، روایات اندکی هستند و توان معارضه در برابر روایات دسته اول را ندارند؛ لذا حمل بر کراهت می‌شوند.[8] و این کراهت نیز بیشتر ناظر به زمانی است که مبلغ خاصی را برای انجام حجامت شرط کنند؛ لذا در فرمایش امام باقر(ع) چنین آمده که گرفتن مزد از راه حجامت تا زمانی‌که شرط نکنند، اشکالی ندارد.[9] در همین راستا، گروهی از فقها، از اساس، گرفتن مزد برای حجامت را مکروه ندانسته و برخی نیز این عدم کراهت را در صورت شرط نکردن گرفتن مزد دانسته‌اند.[10] ضمائم: پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[11] حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): اشکال ندارد. و کراهت آن ثابت نیست. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اشکال ندارد. حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی): اجرت گرفتن حجام، اشکالی ندارد اما اگر شرط اجرت کند مکروه است. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): حرام نیست. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): مانعی ندارد. [1]. «حجامت درمان هر درد »، 87008؛ «ارتباط کاهش و افزایش خون در هلال ماه با آداب آمیزش در روایات»، 30518؛ «پیامبر(ص) و پرتاب کردن خون به آسمان و خوردن خون حجامت توسط عبدالله بن زبیر»، 86449؛ «دور کردن شپش از نگاه روایات»، 40265. [2]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 5، ص 116، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق. [3]. همان، ج ‏5، ص 115 - 116. [4]. همان، ج ‏5، ص 116. [5]. سحت در لغت به معنای نابودی، تباه شدن و... و در اصطلاح به معنای کسب مال از راه غیر مشروع. ر. ک: 14571. [6]. کوفی، محمد بن محمد اشعث، الجعفریات (الأشعثیات)، ص 180، تهران، مکتبة نینوی الحدیثة، چاپ اول، بی تا. [7]. کافی، ج ‏5، ص 127. [8]. شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، محقق، موسوی خرسان، حسن، ج 6، ص 356، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق. [9]. کافی، ج ‏5، ص 115. [10]. شهید ثانی، زین الدین بن علی، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة، شارح، کلانتر، سید محمد،‌ ج 3، ص 219، قم، کتابفروشی داوری، چاپ اول، 1410ق؛ بهجت، محمد تقی، جامع المسائل، ج 2، ص 415، قم، دفتر معظم‌له، چاپ دوم، 1426ق. [11]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، سیستانی، شبیری زنجانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.

منبع: اسلام کوئست