پاتک ایران و روسیه به سوئیفت غربی

رییس کل بانک مرکزی روز گذشته در صفحه شخصی خود نوشت: «در جریان دیدار روسای‌جمهوری ایران و روسیه، دو طرف ضمن توسعه و ارتقای روابط بانکی و با توجه به سقوط تدریجی نقش دلار در بازارهای جهانی به استفاده از پول ملی دو کشور در مبادلات تجاری تاکید کردند. در این دیدار اعلام کردم ارتباط بانکی دو کشور ازطریق پیام‌رسان روسی و سپام بانک مرکزی ایران(غیرسوئیفت) برقرار شده است.»

پوتین: از حضور ایران در اوراسیا استقبال می‌کنیم

اما رییس‌جمهوری روسیه در دیدار دوجانبه روز گذشته خود با رییس‌جمهوری کشورمان روابط اقتصادی با ایران را رو به توسعه دانست و گفت: در 6 ماهه نخست سال جاری شاهد رشد قابل توجه تعاملات تجاری و اقتصادی بین ایران و روسیه بوده‌ایم و باید در راستای گسترش بیش از پیش آن تلاش کنیم. وی با بیان اینکه باید در راستای استفاده هرچه بیشتر از ارز ملی در روابط تجاری تلاش کنیم، گفت: زمینه‌های لازم برای اتصال سیستم بانکی دو کشور به پیام‌رسان‌های اختصاصی در مراحل نهایی است. پوتین با بیان اینکه روسیه از حضور ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا استقبال می‌کند و آن را فرصت مهمی برای توسعه همکاری‌های دوجانبه و منطقه‌ای می‌داند، اظهار کرد: مصمم هستیم توافقات و پروژه‌های مشترک اقتصادی دو کشور که بر مبنای چشم‌اندازی ۵۰ میلیارد دلاری تدوین شده؛ هر چه سریع‌تر به نتیجه برسد و آغاز عملیات اجرایی نیروگاه سیریک و برقی کردن راه‌آهن اینچه‌برون-گرمسار آغاز این فرایند خواهد بود. وی ادامه داد: روسیه همچنین متعهد به ادامه همکاری با ایران در حوزه‌های دفاعی، نظامی و هسته‌ای است.

روحانی: استفاده دو کشور از پول ملی در حال افزایش است

حجت‌الاسلام حسن روحانی نیز در این دیدار با تاکید بر اینکه در حال حاضر روابط دو کشور از هر زمانی عمیق‌تر و صمیمانه‌تر است، بیان کرد: استفاده دو کشور از پول ملی در مناسبات تجاری طی ماه‌های گذشته روندی رو به افزایش داشته و این روند ادامه خواهد یافت.

دکتر روحانی گفت: همکاری ایران با اتحادیه اوراسیا که به زودی عملیاتی خواهد شد، فرصت بزرگی برای توسعه همکاری‌های دوجانبه و منطقه‌ای در زمینه‌های مختلف اقتصادی ایجاد خواهد کرد.

حذف تدریجی دلار از مبادلات ایران و ترکیه

رییس کل بانک مرکزی همچنین درباره روابط اقتصادی ایران و ترکیه گفت: 34 درصد مبادلات دو کشور براساس پول ملی صورت می‌گیرد که آقایان روحانی و اردوغان در مذاکرات روز گذشته خود به‌دنبال افزایش این رقم و حذف تدریجی دلار از مبادلات‌شان هستند.

سوئیفت روسی چیست؟

اطمینان نداشتن به غرب، مسکو را ناچار به راه‌اندازی سوئیفت روسی کرد. اوایل سال 2016 در پی تهدید برخی مقامات آمریکایی مبنی بر حذف روسیه از سامانه بین‌المللی سوئیفت، مسکو اعلام کرد راهکاری برای این اقدام مالی آمریکا در نظر خواهد گرفت تا زنگ خطر دیگری برای مقامات واشنگتن به صدا در بیاید. همه بانک‌های خارجی می‌توانند در سوئیفت روسی حاضر باشند و در این سیستم هیچ کشوری مشمول تحریم‌ها نمی‌شود. در این راستا تاکنون ۴۱۶ شرکت بزرگ روسیه به این پیام‌رسان داخلی روسی متصل شده‌اند.

این خدمات شامل انتقال اطلاعات در قالب سوئیفت، انتقال اطلاعات مالی در قالب‌های ویژه به کاربران، کنترل اطلاعات مالی در قالب سوئیفت و امکان مشخص کردن شرکت‌کنندگان در (SPFS) برای کاربران و دریافت اطلاعات مالی از آن‌هاست. بانک مرکزی روسیه اعلام کرده است: مؤسسات در صورت آماده بودن خدمات فنی و پس از عقد قرارداد با بانک مرکزی روسیه در آن عضو می‌شوند. بانک مرکزی روسیه مطابق با قوانین و مقررات خود اجازه دارد خدماتش را در عرصه انتقال اطلاعات مالی به مؤسسات اعتباری و مشتریان آن‌ها و شخصیت‌های حقوقی، بانک‌ها و مؤسسات اعتباری خارجی و بانک مرکزی کشورهای دیگر ارائه دهد.

اهرمی برای بی‌اثر کردن تحریم‌های آمریکا

همچنین امکان استفاده از این سیستم برای کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا فراهم شده که می‌تواند به توسعه روابط تجاری بین کشور عضو اتحادیه کمک شایانی بکند؛ سیستمی که در حال پیشی گرفتن از سوئیفت غربی است و نگرانی آمریکا را با بی‌اثر کردن اهرم تحریم بیشتر می‌کند. حال که آمریکا با هدف تشدید تحریم‌ها علیه ایران، دسترسی بانک‌های ایرانی به سیستم پیام‌رسان مالی سوئیفت را محدود کرده است، ایران در نظر دارد از راه‌های جایگزین، تعامل بانک‌های ایرانی با نظام مالی جهانی را برقرار کند. در همین راستا نیز بانک مرکزی اقداماتی مهم برای ادامه روابط بانکی خارجی در دستور کار قرار داد و سامانه‌ای را در مدت کوتاهی برای از بین بردن اثر تحریم سوئیفت و آمادگی نظام بانکی تهیه و راه‌اندازی کرد.

سپام؛ سیستم داخلی متناظر سوئیفت

سپام (SEPAM)، سامانه پیام‌رسانی الکترونیک مالی است که کارکردی شبیه به سوئیفت دارد و به سفارش بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران از سوی شرکت خدمات انفورماتیک به منظور استفاده در شرایط تحریم ایران از سوی سوئیفت تهیه شده تا جایگزین سوئیفت برای ادامه روابط بانکی شود. این سیستم به‌عنوان پیام‌رسانی بانکی و یک زیرساخت حیاتی، تبادلات ارزی کشور و همین‌طور تبادلات بین‌بانکی را مدیریت می‌کند و با پروتکل سوئیفت تطابق کامل دارد. همچنین با استفاده از سپام نه‌تنها برای نخستین‌بار، یک زیرساخت پیام‌رسانی واحد مالی ملی در کشور برای تمام مراودات مالی عمده بانک‌ها از قبیل اعتبارات اسنادی ارزی و ریالی، ضمانت‌نامه‌های ارزی و ریالی، حوالجات ارزی، مکاتبات، استعلام‌ها و مذاکرات از طریق یک شبکه واحد پیام‌رسانی قابل انجام بوده، بلکه امکان اتصال به بانک‌های خارجی در خارج از کشور را می‌توان به‌گونه‌ای برقرار کرد که بدون به‌کارگیری امکانات مؤسسه سوئیفت و نگرانی‌های مربوط به آن، با زبانی مشترک و آشنا تعاملات مالی با آخرین فناوری‌های موجود صورت گیرد.

روسیه علاوه بر اینکه یکی از شرکای اقتصادی و سیاسی مهم ایران به شمار می‌رود، ارزش قابل‌توجهی از تجارت خارجی با ایران را به خود اختصاص داده که بر همین اساس ادامه همکاری و مبادلات اقتصادی برای طرفین از اهمیت بالایی برخوردار است؛ چنانکه در سال ۲۰۱۸ حجم مبادلات بازرگانی دو کشور با دو درصد رشد به 7/1میلیارد دلار رسید و در ۶ ماهه نخست سال جاری با افزایش ۱۷ درصدی به 1/1 میلیارد دلار رسیده است. مجیدرضا حریری: سوئیفت ایران و روسیه موجب شکاف در تحریم‌های ظالمانه می‌شود

«مجیدرضا حریری» عضو هیات مدیره اتاق بازرگانی تهران در گفت‌وگو با روزنامه «صبح‌نو» با اشاره به سوئیفت ایجادشده میان ایران و روسیه گفت: هر چند این سوئیفت جای سوئیفت غرب را نمی‌گیرد اما راهی مناسب و مفید برای تبادلات دوجانبه یا چندجانبه مالی است.

این عضو هیات مدیره اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران و چین با اشاره به اینکه این اقدام می‌تواند پاسخ مناسبی برای اروپا به شمار آید، افزود: هر نوع ارتباطی که بتوانیم در زمینه مبادلات مالی با هر کشور یا هر کجا داشته باشیم، برای ما ارزشمند است و می‌تواند موجب ایجاد شکاف در تحریم‌های ظالمانه دشمن باشد.

حریری با بیان اینکه سوئیفت یک پیام‌رسان بانکی الکترونیک است، یادآور شد: در شرایط فعلی داشتن چنین سوئیفتی با روسیه، مفید و مغتنم است و باید تلاش کنیم تا آن را در دیگر عرصه‌های مالی دنیا توسعه دهیم. این‌گونه اقدامات می‌تواند شکافی در تحریم‌های آمریکا به‌وجود آورد و موجب توسعه روابط بانکی کشور در عرصه بین‌الملل شود. وی با اشاره به اینکه تبادلات بانکی تهران و مسکو می‌تواند در سقوط تدریجی دلار تاثیرگذار باشد، افزود: هر چند این نوع تبادلات در ایجاد شکاف در تحریم‌های ظالمانه مؤثر است اما نیازمند توسعه بیشتر است.

حریری با بیان اینکه مبادلات مالی ایران با روسیه در بهترین حالت دو میلیارد دلار است، گفت: شکل‌گیری سوئیفت تهران و مسکو می‌تواند گام مهم و موثری در تعللی که غرب برای ایران ایجاد کرده است، باشد. این سوئیفت که شرکت‌های بزرگ در آن حضور دارند، یقیناً افزایش تعاملات مالی ایران را به همراه خواهد داشت.

روزنامه صبح نو