کودتا برای انجام برگزیت

خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا(برگزیت) به چالشی حل نشدنی بین انگلیس و اتحادیه اروپا تبدیل شده است. هفته گذشته ملکه الیزابت دوم با درخواست بوریس جانسون برای تعلیق پارلمان انگلیس موافقت کرد و این گونه پارلمان از ۱۸ شهریور(۹ سپتامبر) برای ۵ هفته آینده یعنی تا ۱۴ اکتبر(۲۲ مهرماه) تعطیل خواهدشد. اگر چه تعلیق پارلمان در صحنه سیاسی انگلیس برای یک یا دو هفته امری معمول بوده اما تعطیلی ۵ هفته ای به امری اختلاف برانگیز بین جناح های سیاسی درآمده است.

برخی تحلیل گران بر این عقیده هستند که اقدام جدید بوریس جانسون در بی اثر کردن پارلمان در فرایند مذاکره با اتحادیه اروپا، زمینه را برای افزایش قدرت چانه زنی وی فراهم می نماید و از این رو احتمال موفقیت برگزیت بالا می رود و از طرف دیگر نیز می تواند مخالفان را درباره عملیاتی شدن خروج بدون توافق از اتحادیه اروپا خلع سلاح کند. اما این اقدام موجب مخالفت های گسترده ای نسبت به نخست وزیر و حزب حاکم محافظه کار شده است. در این باره بخصوص جرمی کوربین، رهبر حزب کارگر انتقادات علنی و تندی را بیان داشته است. کوربین، رهبر حزب محافظه کار را به از بین بردن دموکراسی متهم کرده است. کلاً احزاب مخالف دولت (احزاب کارگر، سبزها و لیبرال دموکرات ها و حتی برخی از اعضای حزب محافظه کار) با طرح جانسون مبنی برای خروج بدون توافق مخالف هستند و بر این عقیده اند که اجرایی شدن چنین نقشه ای چالش های عمده ای را به همراه دارد. آنها عنوان می کنند در صورت اجرایی شدن طرح بوریس جانسون، بریتانیا با شوک های سیاسی و اقتصادی دامنه داری مواجه می شود. نظر مثبت ملکه انگلیس نسبت به تعلیق، موجب ایراد انتقاداتی نسبت به وی نیز شده و متهم به همراهی با کودتا و با موافقت با خروج بدون توافق بریتانیا از اتحادیه اروپا شده است.

در حال حاضر با تعطیلی پارلمان، مخالفان فرصت اندکی برای ابراز نظرات و جلوگیری از اجرایی شدن طرح های جانسون دارند به همین دلیل تنش ها به خیابان ها منتقل شده و موج مخالفت های سیاسی افزایش یافته است. در روزهای گذشته مردم انگلیس در شهرهای مختلف به خیابان های آمدند و تظاهرات متعددی را علیه تعطیلی پارلمان انجام دادند.

نظرسنجی های موسسه یو گاو نیز نشان دهنده آن است که حدود ۷۷ درصد از انگلیسی ها نسبت به توافق تازه بوریس جانسون با اتحادیه اروپا درباره برگزیت ناامید شده اند. بر همین اساس پیش بینی می شود در ماه های آینده صحنه سیاست داخلی انگلیس شاهد مخالفت های جدی با دولت بوریس جانسون باشد و احتمال آنکه جانسون نیز گرفتار سرنوشت اسلاف خود شود افزایش یافته است.

انگلیس تا ۹ آبان ۱۳۹۸(۳۱ اکتبر) فرصت دارد تا با توافق یا بدون توافق از اتحادیه اروپا خارج شود. جانسون عنوان کرده به این تاریخ وفادار است و در موعد مقرر برگزیت را اجرایی خواهد کرد. به نظر می رسد در حال حاضر شرایط سیاسی انگلیس در هاله ای از ابهام فرو رفته است. یکی از مشکلاتی که در این باره وجود دارد وضعیت مرزی بین ایرلند شمالی و جمهوری ایرلند است که اختلافات بسیاری را پدید آورده است. از طرف دیگر انتظار می رود در صورت خروج انگلیس از اتحادیه اروپا، ارتباطات و تعاملات لندن با واشنگتن بیش از پیش تقویت شود و قدرت اتحادیه اروپا بیش از پیش کاهش یابد.

گفتنی است در رفراندومی که اوایل تیرماه ۱۳۹۵ در بریتانیا برگزار شد حدود ۱۷ میلیون نفر از مردم رای به خروج از اتحادیه اروپا داده بوده اند و در مقابل مخالفان خروج بیش از ۱۶ میلیون نفر بوده اند. همین میزان آرا نشان دهنده این است بریتانیا گرفتار یک دو قطبی شده که مشخص نیست پایان آن چگونه رقم خواهد خورد. تا کنون که دو نخست وزیر قربانی برگزیت شده اند.

بلافاصله بعد از اعلام نتایج همه پرسی دیوید کامرون که موافق ماندن در اتحادیه اروپا بود از نخست وزیر کناره گیری کرد و ترزا می جایگزین وی در صندلی ریاست حزب محافظه کار و نخست وزیری شد. اگر چه ترزا می توانست به توافقی در زمینه نحوه خروج بریتانیا با کشورهای اتحادیه اروپا و تنظیم ارتباطات سیاسی و اقتصادی پس از اجرای برگزیت دست پیدا کند اما بدلیل عدم تصویب طرح در پارلمان نتوانست برنامه خود را عملیاتی کند و بعد از سه بار مخالفت نمایندگان ناچار به استعفا شد. بعد از این اتفاقات بود که بوریس جانسون سکان هدایت نخست وزیری را در اواخر خرداد ماه بدست گرفت.

بریتانیا قرار بود ۲۹ مارس(۹ فروردین ۱۳۹۸) اتحادیه را ترک کند اما بدلیل مخالفت پارلمان با طرح های ترزا می، دوبار این اقدام عقب افتاد و در نهایت تاریخ ۳۱ اکتبر تعیین شد. به نظر می رسد این بار تمدید مهلت و زمان خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا سخت تر باشد. برای تعویق دوباره برگزیت موافقت همه کشورهای عضو اتحادیه اروپا با آن لازم و ضروری است.

پایگاه خبری الف