احتمال عملیات نظامی دولت سوریه در جنوب

با وجود اینکه دولت سوریه در سال گذشته به تعهدات خود بر اساس توافق آتش‌بس در جنوب این کشور متعهد بوده، اما طی دو ماه گذشته تحرکات گروه‌های تروریستی در مناطق مختلف جنوب سوریه افزایش پیدا کرده و با اقدامات خرابکارانه و تروریستی همراه شده که جان ده‌ها تن از شهروندان و غیرنظامیان سوری را گرفته و امنیت منطقه را به خطر انداخته است.

در حالی که نگرانی‌ها در خصوص افزایش فعالیت‌های گروه تروریستی به ویژه داعش در منطقه و ساماندهی مجدد آنها با سوء استفاده از شرایط امنیتی مناسب در دوره گذشته افزایش پیدا کرده، اما تا کنون دولت سوریه در رابطه با این اقدامات خویشتنداری کرده و تعهد خود به توافق سازش را به اثبات رسانده، اما به نظر می‌رسد بیش از این نمی‌توان در برابر این موج ناآرامی‌ها سکوت کرد.

گروه‌های مسلح مستقر در این مناطق حدود 6 ماه به صورت کامل به تعهدات خود پایبند بودند، اما با آغاز سال جاری میلادی فعالیت‌های مسلحانه خود را با همکاری رژیم صهیونیستی از سر گرفتند. ترور یوسف البکار، ایاد النمر و محمد جهاد الخلقی و حمله به مراکز امنیتی و پاسگاه‌های پلیس در بخش‌های مختلف را می‌توان نمونه هایی از این اقدامات خرابکارانه توصیف کرد.

احتمال عملیات نظامی دولت سوریه در جنوب

این تحولات احتمال عملیات نظامی دولت سوریه در این مناطق برای جلوگیری از چالش به وجود آمده را افزایش می‌دهد. عملیاتی که البته بنا بر اعلام منابع نظامی، نمی‌تواند فراگیر باشد، اما در یک چارچوب محدود احتمال اجرای آن منتفی نیست. به ویژه که بسیاری از مردم این منطقه از ناآرامی‌های به وجود آمده خشمگین هستند و همکاری قابل توجهی با نیروهای امنیتی دارند و تعدادی از مراکز مخفیانه و شناسایی نشده عناصر مسلح و خرابکاران را به اطلاع دستگاه‌های امنیتی رسانده‌اند.

با گذشت یک سال از اجرای توافق آتش‌بس در جنوب سوریه، این منطقه با وجود اینکه از سال گذشته در آرامش نسبی قرار داشته، بار دیگر در در ویترین توجهات قرار گرفته است. توافق سازشی که در آن زمان به امضا رسید، نتوانست بیش از یک سال منطقه را در امنیت نگه دارد و ترورها و تلاش‌های زیادی برای ایجاد نا امنی در منطقه به وقوع پیوست. این در حالی است که رژیم صهیونیستی به دنبال استفاده از هرج و مرج ایجاد شده برای تحقق اهداف امنیتی خود در منطقه بود. به این ترتیب به نظر می‌رسد جنوب سوریه به زودی شاهد عملیات نظامی باشد، این در حالی است که دولت دمشق طی مدت گذشته سعی کرده جلوی این عملیات را بگیرد.

طی سه ماه گذشته، جنوب سوریه و درعا و حومه آن شاهد ده‌ها حادثه تروریستی بوده که می‌توان آنها را در راستای عملیات حرفه ای خرابکاری توصیف کرد.

در سال گذشته شرایط منطقه تقریبا با ثبات بود، اما مدتی بعد ناامنی‌ها و ناآرامی‌ها آغاز شد و حملات متعددی ضد مواضع ایست و بازرسی ارتش سوریه و ژاندارمری‌ها در منطقه انجام شد. در ابتدا تصور می‌شد که این عملیات عادی و محدود است، اما این روند طولی نکشید که از کنترل خارج شده و به اتفاقی تقریبا روزانه و عملیاتی سازماندهی شده و منظم تبدیل شد که به نظر می رسد اهداف جدیدی را در پشت پرده دارد. این روند ابتکار عمل ارتش سوریه را در مبارزه با گروهک های تروریستی که با دشمن صهیونیستی در تعامل هستند، از بین برد.

این گروه‌ها ساختار تروریستی خود را به صورت غیر علنی آغاز کرده‌اند و در نتیجه سازش ایجاد شده به امنیت دست پیدا کردند و موفق شدند شبکه خود را گسترش دهند. این اتفاق شرایط مناسبی برای احیا و ساماندهی بیشتر آنها ایجاد کرد.

یک منبع نظامی سوریه در گفتگو با روزنامه ال اخبار تأکید کرد که عناصر مسلح مستقر در جنوب این کشور در حال حاضر قدرت اجرای عملیات امنیتی و خرابکاری‌های کوچک را دارند. آنها تسلیحات و تجربه و آموزش‌های لازم را دریافت کرده‌اند و اطلاعات گسترده‌ای از جغرافیای منطقه و نحوه اجرای عملیات خرابکاری و فرار به پناهگاه‌های خود دریافت کرده‌اند. آنها سلاح‌های سنگین و موشک‌های ضدزره خود را واگذار کرده‌اند، اما تسلیحات سبک و انفرادی و بمب و مین به صورت فراوان در اختیار دارند.

بر اساس بندهای سازش امضا شده، دولت سوریه از طریق سرویس‌های امنیتی یا ارتش نمی‌تواند یورش‌هایی را ضد روستاها و مناطق مسکونی انجام دهد، علاوه بر اینکه عناصر مسلح الزامی برای تحویل سلاح‌های سبک و انفرادی خود ندارند. همین موضوع اوضاع منطقه را به هم ریخته است.

با بازگشت داعش به مناطق جنوبی سوریه احتمال آغاز عملیات امنیتی در این منطقه وجود دارد. البته تصمیم‌گیری در خصوص این عملیات به عوامل خارجی بستگی دارد، چرا که گروه‌های مستقر در جنوب سوریه وابسته به جریان‌های خارجی از جمله آمریکا و اردن و امارات هستند. در این رابطه یک منبع امنیتی عالی رتبه سوریه تاکید می‌کند که اطلاعاتی از فعال‌سازی مجدد اتاق عملیات الموک مستقر در اردن وجود دارد. اتاقی که در طول جنگ سوریه به کانون فعالیت گروه‌های مسلح تبدیل شده بود. بر اساس اطلاعات دقیقی که در این رابطه وجود دارد، تعدادی از افسران خارجی که پیش از این با گروه‌های تروریستی مستقر در جنوب سوریه در این اتاق همکاری می‌کردند، بار دیگر احضار شده‌اند تا برای ایجاد ناامنی در مناطق جنوب سوریه برنامه‌ریزی کنند و اینگونه وانمود کنند که دولت سوریه توانایی کنترل اوضاع در این مناطق را ندارد.

ترور مستقیم فعال سوری توسط اسرائیل

منابع امنیتی در جنوب سوریه شک ندارد که بزرگترین برنده بازگشت به هرج و مرج به منطقه مرزی سوریه و رژیم صهیونیستی همان تل‌آویو است. آنها معتقدند که اسرائیل نیازمند این هرج و مرج است تا بتواند به حمایت‌های خود از گروه های تروریستی مستقر در این منطقه ادامه دهد، لذا ایجاد فضای امنیتی پرتنش می‌تواند پوششی برای اجرای عملیات ترور در میان افسران ارتش نیروهای حامی دمشق باشد که در منطقه مرزی به ویژه القنیطره مستقر هستند.

تل‌آویو معتقد است که ثبات در منطقه مرزی مجاور جولان اشغالی به نفع اسرائیل نیست و آنها همواره باید با هم درگیر باشند تا قدرت ابتکار عمل برای آزادسازی جولان را نداشته باشند. به صورت خلاصه باید گفت تل‌آویو تلاش دارد همواره رقبای خود را وارد هرج و مرج و درگیری های امنیتی کند.

ترور «مشهور زیدان» یکی از ناامنی‌های اخیر است که حدود 10 روز قبل صورت گرفت. گرچه رژیم صهیونیستی مسئولیت این عملیات را به عهده نگرفته، اما برخی منابع، تل‌آویو را به انجام این ترور متهم می‌کنند. او یکی از عناصر یگانهای دفاع مردمی بوده و در گذشته ارتباط مستقیمی با شهید سمیر قنطار آزاده فلسطینی داشت که اسرائیل در اواخر سال 2015 او را در دمشق به شهادت رساند.

بر اساس این گزارش شهادت زیدان توسط یک موشک رهگیر پرتاب شده از یک هواپیمای بدون سرنشین اسرائیلی صورت گرفته که خودروی این شهید را به صورت مستقیم هدف قرار داده است.

عملیات تروریستی دو ماه گذشته در جنوب سوریه به روایت ‌آمار

در اثر عملیات سازماندهی شده تروریستی در جنوب سوریه در ماه‌های ژوئن و جولای ده‌ها نفر جان خود را از دست داده‌اند.

در جریان عملیات تروریستی ژوئن گذشته 13نفر کشته شدند که از جمله آنها رئیس شورای یک شهر و تعدادی از شخصیت‌های مطرح توافق کننده با دولت سوریه بود. 9 نفر نیز طی این عملیات زخمی شده‌اند. 10 مورد از این عملیات‌ها با تیراندازی صورت گرفته و دو مورد با انفجار انجام شده است. در یک مورد نیز ربایش صورت گرفته است.

در عملیات تروریستی جولای نیز 16 نفر کشته شده‌اند و 11 نفر دیگر زخمی شده‌اند. از این میان 10 عملیات با تیراندازی صورت گرفته و سه مورد نیز با ربایش و 3 مورد با انفجار همراه بوده است. البته این آمار شامل نظامیان کشته شده در این مناطق نمی‌شود.

احتمال فعالیت داعش در جنوب سوریه و لزوم مقابله با آن

در همین رابطه گروه تروریستی داعش دو عملیات انفجاری را ماه گذشته در منطقه جنوبی انجام داد.عملیات انفجار یک خودروی بمب گذاری شده در منطقه القدم واقع در جنوب دمشق بود و داعش مدعی شد که در این عملیات یکی از فرماندهان نیروهای دفاع ملی را هدف قرار داده است. عملیات دوم یک عملیات انتحاری بود که در مسیر مواصلاتی بین الحراک و ملیحة العطش در حومه شمال شرقی درعا انجام شد. بر اساس اطلاعات موجود، در حال حاضر عناصر گروه تروریستی داعش در عراق و حومه آن حضور ندارند، اما ممکن است به صورت انفرادی یا در قالب تیم‌های کوچک در این مناطق مستقر شوند. این در حالی است که سیگنال‌هایی در خصوص احتمال عملیات گروه‌های متفرق داعش در این منطقه به گوش می‌رسد.

منابع مطلع توضیح می‌دهد که گروه تروریستی داعش گروهک‌های خفته خود را در منطقه السویداء مستقر کرده و تحرکات میدانی آنها در این منطقه رصد شده است. البته نگرانی در خصوص عملیات گسترده نظامی داعش در این مناطق وجود ندارد، اما احتمالاً عملیات انتحاری و تروریستی افزایش خواهد یافت.

الاخبار می‌افزاید که دمشق و متحدانش به ویژه روسیه با وجود امضای توافق آتش‌بس، تحولات امنیتی در این مناطق را نادیده نگرفته‌اند و به دنبال حل و فصل امنیتی اوضاع هستند. در همین رابطه اخیراً افسران ارشد ارتش در جنوب لبنان در کنار مسئولان امنیتی و عناصر پلیس نظامی روسیه که در منطقه حضور دارند، در نشستی مشترک ارزیابی‌هایی را از شرایط کنونی منطقه انجام داده‌اند و به این نتیجه رسیده‌اند که تحولات جنوب سوریه از حد واکنش‌ها فراتر رفته و به یک روش و اقدام سازماندهی شده رسیده است و باید با جدیت با آن برخورد شود، حتی اگر این اقدام نیازمند عملیات نظامی و امنیتی محدود باشد.

خبرگزاری تسنیم