ائتلاف تک نفره
آمریکا پس از ضرب‌شست‌خوردن از ایران در ماجرای پهپاد گلوبال هاوک، در پی ایجاد ائتلاف دریایی شد که به‌زعم خودش، هدفش نه اقدام نظامی مشترک علیه ایران آن‌طورکه روسیه مدعی شد، بلکه تأمین امنیت کشتی‌های تجاری بود. رصد اظهارات مقام‌های کشورهای متحد آمریکا نشان می‌دهد واشنگتن برای اجرایی‌‌کردن ایده ائتلاف دریایی خود، تنهاتر از همیشه است.
فرار آمریکا از تنگه هرمز دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، ماه پیش در پیامی که در توییتر خود منتشر کرد، از این موضوع گله کرد که کشورهای دیگر از امنیت و حفاظت آمریکا بدون پرداخت هیچ مبلغی استفاده می‌کنند. وی گفت آمریکا سال‌هاست بدون دریافت هیچ پولی از نفتکش کشورهای دیگر در تنگه هرمز حفاظت کرده است. ضمنا صراحتا تأکید کرد: «همه این کشورها باید خودشان از کشتی‌هایشان محافظت کنند». این موضع ترامپ پس از توقیف تانکر نفتی انگلیس به‌دستور سازمان بنادر و کشتیرانی ایران و به‌دست سپاه پاسداران، باردیگر از زبان مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا تکرار شد. پمپئو گفت: این وظیفه انگلیس است که از کشتی‌های خود محافظت کند.
طرح ائتلاف دریایی واشنگتن با وجود موضع سرد آمریکا دربرابر فعل‌و‌انفعالات موجود در تنگه هرمز، به‌ویژه دربرابر توقیف نفتکش انگلیسی، مقام‌های این کشور از طرح ائتلافی برای تأمین امنیت کشتی‌های تجاری در این منطقه سخن گفتند. دراینباره پمپئو اظهار کرد: واشنگتن در تلاش است تا رفتار رهبران ایران را تغییر دهد و در‌این‌زمینه می‌کوشد تا ائتلافی جهانی برای انجام گشت‌هایی در تنگه هرمز به‌منظور تأمین امنیت آبراه‌های دریایی و آزادی دریانوردی سازماندهی کند. پمپئو همچنین اشاره کرد که کشورهایی از تمامی نقاط جهان در ائتلاف پاسداری از تنگه هرمز مشارکت خواهند کرد.
دست رد متحدان استراتژیک تبلیغات فراوان آمریکایی‌ها برای طرح ائتلافی خود تا آنجا بی‌نتیجه بود که حتی بزرگ‌ترین متحد اروپایی این کشور، یعنی انگلیس را نیز برای پیوستن به آن مجاب نکرد. علاوه‌بر لندن، چند روزی می‌شود که دیگر متحدان آمریکا نیز پیوستن به طرح ائتلافی در خلیج‌فارس را رسما با دست رد خود مواجه کرده‌اند. یکی از این متحدان توکیو است.
ژاپن که برای کاهش تنش میان ایران و آمریکا حاضر شد نقش میانجی میان دو کشور را ایفا کند، اخیرا بنابر اظهارات یکی از مقام‌هایش هرگونه پیوستن به ائتلاف نظامی آمریکا در منطقه غرب آسیا را رد کرد. تاکشی ایوایا، وزیر دفاع ژاپن، دراینباره گفت: ما هیچ برنامه‌ای برای ارسال نیروهای خود به خاورمیانه برای پیوستن به ائتلاف نظامی آمریکا نداریم؛ ائتلافی که با ادعای حفظ امنیت ناوبری کشتی‌های تجاری درمقابل تهدیدات منطقه‌ای ایران تشکیل شده است.
سردی برلین؛ خشم سفیر آمریکا علاوه‌بر توکیو، برلین نیز طرح ائتلافی آمریکا را نقره‌داغ کرد. هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان، اخیرا در اظهاراتی با تأکید بر اینکه برلین در ائتلاف آمریکا در تنگه هرمز مشارکت نخواهد کرد، گفت: آلمان خواهان تنش‌زدایی در منطقه است. ماس پیش‌از‌این نیز در پاریس و در حضور جرمی هانت، نخست‌وزیر وقت انگلیس و لودریان، وزیر خارجه فرانسه، اعلام کرد: «آلمان قصد ندارد به استراتژی دولت آمریکا برای اعمال فشار حداکثری بر ایران بپیوندد».
اظهارات صریح اخیر ماس درباره مشارکت‌نکردن برلین در ائتلاف آمریکا، خشم آمریکایی‌ها را برانگیخت. ریچارد گِرِنِل، سفیر آمریکا در برلین، در اظهاراتی طعنه‌آلود گفت: آمریکا چیزهای زیادی را قربانی کرد تا آلمان به‌عنوان غرب پیشرفته بماند. این مقام آمریکایی همچنین تأکید کرد: «آلمان بزرگ‌ترین قدرت اقتصادی اروپاست. این موفقیت مسوولیت‌هایی جهانی به‌همراه دارد».
مخالفت زرد و قرمزها کشور دیگری که حضورش در طرح ائتلاف دریایی آمریکا در خلیج‌فارس را منتفی اعلام کرد، اسپانیا بود. یکی از روزنامه‌های اسپانیایی به‌نقل از منابع دیپلماتیک در دولت اسپانیا عنوانکرد مادرید رسما درخواست ایالات متحده برای مشارکت در طرح ائتلاف دریایی در تنگه هرمز برای اسکورت کشتی‌های تجاری و نفتکش‌ها را رد کرده است. این منابع دیپلماتیک با بیان اینکه مادرید نیز همانند برلین درخواست واشنگتن را رد کرده، اعلام کردند: «دولت اسپانیا در‌حال‌حاضر، هیچ تمایلی به پیوستن به نیروهای تحت رهبری آمریکا در منطقه ندارد». تصمیم جدید دولت اسپانیا در حالی است که مارگاریتا روبلز، وزیر دفاع این کشور، چند ماه پیش و در آغاز دور جدید تشدید تنش‌ها میان ایران و آمریکا، در حکمی دستور داد ناوچه مندز نونتس با 215 ملوان از گروه ضربت آمریکا به رهبری ناوگروه آبراهام لینکلن در خلیج‌فارس خارج شود.
پیش از همه این کشورها، انگلیس جزء نخستین واحدهای سیاسی بود که با دیده تردید و تشکیک به طرح ائتلاف دریایی آمریکا نگریست. دراینباره، جرمی هانت اعلام کرد به‌رغم تنش با ایران، با سیاست‌های آمریکا مخالف است و به ابتکار دولت ترامپ درباره تشکیل ائتلاف نظامی برای حفاظت از نفتکش‌ها در تنگه هرمز نمی‌پیوندد. اظهارات هانت بعدها باعث شد آمریکا نیز در اقدامی تلافی‌جویانه، طرح ائتلاف دریایی لندن در خلیج‌فارس را با دست رد خود مواجه کند.
آمریکای تنها آمریکایی‌ها امروز در تنهاترین و بلاتکلیف‌ترین وضعیت خود در فضای بین‌المللی به‌سر می‌برند. اگر روزگاری آمریکا به رهبری جورج بوش توانست با فشار و تحمیل، اروپا خاصه انگلیس را برای ارسال نیروی نظامی به منطقه غرب آسیا به‌منظور مبارزه با رژیم صدام مجاب کند، امروز حتی همین کشور نیز دیگر حاضر نیست هزینه درشت‌گویی‌ها و بلندپروازی‌های واشنگتن در منطقه را بپردازد. علاوه‌بر انگلیس، دیگر کشورهای مؤثر اروپایی همان‌طورکه در گزارش به آن اشاره شد، دامن خود را از خودکامگی‌های ترامپ جمع کرده‌اند.
گفتنی است دست‌به‌گریبانی هرروزه آمریکا با معضلات بین‌المللی ترکش‌هایی در سیستم حاکمیتی این کشور به‌دنبال داشته است. شکست آمریکا در همراهی متحدان اروپایی خود برای تأمین به‌اصطلاح امنیت در منطقه خلیج‌فارس از یک سو و سقوط پهپاد پیشرفته و بسیار مدرن گلوبال هاوک به‌دست سپاه و افشای دستگیری ۱۷ جاسوس مرتبط با سازمان سیا در ایران از سوی دیگر، همگی باعث شدند ترامپ اخیرا مدیر اطلاعات ملی این کشور را برکنار کند. یقینا برکناری مقام مزبور آخرین تأثیر شکست‌های متوالی آمریکا در معادلات بین‌المللی بر فضای داخلی این کشور نخواهد بود. افزون‌براین، نظرسنجی‌ها در آمریکا نشان می‌دهد سیاست‌های کاخ‌سفید مشروعیت خود را در میان افکار عمومی این کشور نیز از دست داده‌اند. نظرسنجی مؤسسه تحقیقاتی «پیو» مستقر در واشنگتن نشان می‌دهد ۴۹درصد از شرکت‌کنندگان بر لزوم اجتناب از تقابل نظامی با ایران تأکید کرده‌اند.
روزنامه صبح نو
