«بن علوی» نماینده انگلیس یا آمریکا؟
سفر دوباره به تهران از سوی وزیرخارجه کشوری که به میانجی‌گری معروف است، باری دیگر گمانه زنی‌ها را در رسانه‌ها افزایش داده است. سوالی که ذهن رسانه ها را به خود مشغول کرده است آن است که عمان به میانجی گری آمریکا در تهران است یا انگلیس؟
نسیم آنلاین : سفر دوباره به تهران از سوی وزیرخارجه کشوری که به میانجی‌گری معروف است، باری دیگر گمانه زنی ها را در رسانه ها افزایش داده است.
«یوسف بن علوی» وزیر امور خارجه عمان که ۳۰ اردیبهشت ماه به منظور انجام سفری چند ساعته به تهران آمد و با محمدجواد ظریف همتای ایرانی خود دیدار و گفت‌وگو کرد، ظهر امروز (شنبه) نیز برای دومین بار ظرف ۲ ماه گذشته با وزیر امور خارجه ایران در تهران دیدار خواهد کرد.قابل ذکر است پس از سفر بن علوی به تهران، سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر خارجه ایران نیز اوایل خرداد ماه سال جاری در سفر به سه کشور منطقه به مسقط، کویت و دوحه رفت و پنجم خرداد در مسقط با یوسف بن علوی دیدار و گفتگو کرد. عراقچی در این دیدار با رد هرگونه گفتگوی مستقیم یا غیرمستقیم با آمریکا گفت: جمهوری اسلامی ایران برای برقراری روابطی متوازن و سازنده با تمامی کشورهای منطقه خلیج فارس بر اساس احترام و منافع متقابل آمادگی دارد.
چهار ماه گذشته آمریکایی‌ها در خصوص ایران سیاست عجیب و پرفراز نشیبی را دنبال کرده‌اند. می‌توان از مجموعه اقداماتی چون تعیین و پافشاری بر شروط 12 گانه پمپئو، تشدید تحریم‌های نفتی، لغو برخی معافیت‌های نفتی و هسته‌ای، خبر اعزام ناو جنگی به خلیج‌فارس تا تشدید هشدارها و فرستادن نخست‌وزیر ژاپن به عنوان پیام رسان و در نهایت ادعای لغو حمله به نقاطی از ایران پس از ساقط شدن پهپاد متجاوزشان در آسمان‌های تهران و تحریم‌های جدید نام برد. این‌ها تنها بخشی از اتفاقات چهار ماه گذشته میان ایران و آمریکاست.
اما با اضافه شدن ماجرای نفت کش ایرانی در جبل الطارق و در پی آن توقیف نفت کش انگلیسی در تنگه هرمز به تحولات ماه های اخیر، معادلات پیچیده تر شده است.
عمان نماینده انگلیس یا آمریکا؟سوالی که ذهن رسانه ها را به خود مشغول کرده است آن است که عمان به میانجی گری آمریکا در تهران است یا انگلیس؟
انگلیس در روزهای اخیر تحرکاتی برای آزادی نفتکش خود و تبادل آن با نفتکش ایرانی دنبال کرده است. پدر بوریس جانسون، نخست‌وزیر جدید انگلیس در گفت‌وگویی اختصاصی با شبکه «پرس‌تی‌وی» مدعی شد: من عاشق ایرانم، بوریس هم دانش تاریخی بالایی دارد، از نظر او ایران بسیار اهمیت دارد. بوریس هم عاشق ایران است.
به باور استنلی جانسون، نخست‌وزیر جدید انگلیس می‌تواند تنش توقیف نفتکش‌ها بین تهران و لندن را حل کند. استانلی جانسون در مورد اختلاف کنونی ایران و بریتانیا بر سر کشتی‌های توقیفی دو کشور هم گفت: «البته الان وضعیتی دارید که ما کشتی شما را داریم و شما هم کشتی ما را دارید؛ خوب بهترین چیز این است که بگوییم بیایید ما کشتی شما را می‌گذاریم برود و شما هم کشتی ما را رها می‌کنید؛ راحت و آسوده!»
از سوی دیگر آمریکایی‌ها به دنبال آن هستند که با القای احتمال جنگ و تشدید فشارهای اقتصادی و روانی در جامعه مسئولین ایرانی را به‌پای میز مذاکره بنشانند. تیم ترامپ و تصمیم سازان امنیتی آمریکا در ابتدای سال به این نتیجه رسیده‌اند که تا پیش از آغاز جدی انتخابات 2020 آمریکا (پایان تابستان) باید پرونده ایران، ونزوئلا و کره شمالی در عرصه سیاست خارجی بسته و به نتایج خوبی برسند.
در خصوص پرونده ایران سناریوی تعریف شده بر پایه تشدید فشارهای اقتصادی بود. تداوم شوک‌های ارزی، عدم تمدید معافیت‌های نفتی، ماجراجویی در خلیج‌فارس و... همگی نشان از عزم آمریکایی‌ها برای تشدید فشار اقتصادی بر جامعه ایرانی داشت.
اما آنچه برای آمریکایی‌ها اهمیت داشت، بهره‌گیری و تسری دادن این فشار اقتصادی بر امنیت روانی و اجتماعی ایرانیان بود. لذا ما در ماه‌های ابتدای امسال درگیر یک جنگ روانی و رسانه‌ای تمام‌عیار بودیم. به تعبیر امام خامنه‌ای امروزه امید و حفظ امید جوانان یکی از مهم‌ترین وظایف است.
در مرحله بعدی با کشاندن ایران به میز مذاکره خواسته بعدی خود که بر اساس سخنان مسئولین آمریکایی می‌توان فهمید بر بحث منطقه‌ای و موشکی ایران بود را به کرسی بنشانند.
«حسن هانی‌زاده» کارشناس مسائل منطقه با ذکر این نکته که عمان در گذشته در موارد حساسی ماموریت‌های میانجیگرانه را به خوبی ایفا کرده، معتقد است که «یوسف بن علوی» در سفر به تهران احتمالا پیام‌هایی از دولت انگلیس و حتی آمریکا برای مقامات ایران به همراه خواهد داشت و این سفر می‌تواند یک نقطه عطف باشد.
این کارشناس در پاسخ به این پرسش که با توجه به اینکه در حال حاضر مناسبات دیپلماتیک بین ایران و انگلیس برقرار است و چه نیازی به واسطه است؟ خاطرنشان می‌کند: «اقدام انگلیس در توقیف نفتکش حامل نفت ایران موجب شده انگلیسی‌ها به این نتیجه برسند این اقدام کاملا اشتباه بوده و از آنجایی که انگلیس همواره در بروز بحران سعی می‌کند خزنده و پنهانی مسائل خود را با کشورهای دیگر حل کند تجربه نشان داده در چنین مواردی لندن تلاش می‌کند از طریق واسطه سومی و به دور از مسائل رسانه‌ای و جنجال‌های تبلیغاتی به نوعی مشکلاتش را حل کند و از طریق واسطه مطمئنی پیام‌های خود را منتقل و آبرومندانه از بحران خارج شود.»
گفتنی است «دونالد ترامپ» و «بوریس جانسون» بامداد شنبه تلفنی با یکدیگر درباره موضوع ایران گفت‌وگو کردند. سخنگوی دولت انگلیس همچنین خبر داد که بوریس جانسون در حاشیه نشست سران گروه 7 در پاریس با ترامپ دیدار خواهد کرد. این گفتگو این احتمال را بیشتر می کند که بن علوی ممکن است به نمایندگی از هر دو کشور در ایران باشد.
