گام دوم؛ مسیری دیرهنگام که باید با اقتدار دنبال شود

نسیم آنلاین : با پایان مهلت شصت روزه ایران به اتحادیه اروپا امروز در نشستی با حضور سخنگوی سازمان انرژی اتمی، دکتر عراقچی و آقای ربیعی سخنگوی دولت گام دوم ایران رسما اعلام و آغاز شد. ایران امروز گام دوم کاهش تعهدات برجامی خود را اعلام کرد که براساس آن قرار است از امروز یک شنبه میزان غنی سازی اورانیوم ایران از 3.67 درصد بالاتر رود.

جمهوری اسلامی ایران امروز ۱۶ تیرماه، رسما آغاز گام دوم کاهش تعهدات برجامی را بر اساس مصوبه شورای عالی امنیت ملی اعلام کرد.

خارج شدن از تعهد به پایبندی سقف غنی سازی ۳/۶۷ درصد وبرخی تصمیمات در مورد راکتور تحقیقاتی اراک، محور اصلی اقداماتی است که در گام دوم انجام خواهد شد.

فرصت یک ساله ایران به اروپا برای جبران تعهدات امریکا در برجام نه تنها منجر به خروج اروپا از بی عملی نگردید بلکه هر روز فشارهای تحریمی،سیاسی و روانی از سوی امریکا به ایران افزایش پیدا کرد و عملا کشور در شرایط انفعال قرار گرفت.

در طی ۶۰ روز گذشته و پس از آغاز گام اول کاهش تعهدات برجامی، تحرکات سیاسی،دیپلماتیک و رسانه ای کم سابقه ای از سوی مقامات اروپایی و سایر بازیگران این حوزه آغاز شد امابدلیل ناتوانی و یا فقدان اراده کافی اروپا در تامین واقعی خواسته های ایران، گام دوم آغاز گردید.

مجموعه تحولات و اقدامات انجام شده در ۶۰ روز گذشته پیام روشن ایران را به سایر طرفها تفهیم نموده و انها را متوجه این واقعیت نموده که روند کاهش تعهدات تا تحقق حقوق قانونی ایران ادامه یافته و ممکن است به خروج از برجام نیزمنتهى شود.

دکتر ظریف پس از تصمیم ایران در توئیتی تاکید کرد: گام‌های برداشته شده ایران زمانی بازگشت‌ پذیر خواهد بود که تروئیکای اروپایی به تعهداتشان عمل کنند.

وی در متنی نوشت: «امروز ایران در حال برداشتن دومین دور گام های چاره ساز خود طبق پاراگراف 36 برجام است. ما حق بکارگیری چاره های قانونی در {چارچوب} برجام را به منظور حفاظت از منافع خود در برابر تروریسم اقتصادی آمریکا محفوظ می دانیم. همه این گام ها فقط با پایبندی سه کشور اروپایی {به تعهداتشان} برگشت پذیر است. اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی EU/E3 که به وظایف خود طبق برجام- از جمله پس از خروج آمریکا از آن- عمل نکرده اند باید دستکم از اقدامات جبرانی ایران بر اساس پاراگراف 36, از جمله در آژانس بین المللی انرژی اتمی حمایتِ سیاسی کنند. سه کشور اروپایی هیچ عذر و بهانه ای ندارند که از موضع گیری قاطع سیاسی در راستای حفظ برجام و مقابله با یکجانبه گرایی آمریکا اجتناب کنند.»

پس از تصمیم جدید تهران اولین واکنش ها متعلق به کاخ رئاست جمهوری فرانسه بود. دفتر ریاست جمهوری فرانسه در واکنش به گام دوم کاهش تعهدات برجامی ایران، افزایش سطح غنی سازی ایران را محکوم کرد. این واکنش پاریس در حالی اعلام شده است که «امانوئل ماکرون» رئیس جمهور این کشور روز شنبه با «حسن روحانی» رئیس جمهور ایران در همین زمینه به صورت تلفنی رایزنی کرده بود.

با این حال کاخ الیزه در واکنش به گام دوم کاهش تعهدات برجامی ایران اعلام کرده مکانیسم حل و فصل اختلافات در برجام فعال نخواهد شد. مکانیزم ماشه، بندی از توافق هسته‌ای بوده و منجر به اعمال دوباره تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران می‌شود.

اظهارات مکرون رییس جمهورى فرانسه در گفتگوی روز گذشته با دکتر روحانی و تاکید بر این واقعیت که تاکنون اقدامات اروپا براى جبران تحریم هاى امریکا کارآمد نبوده است به تنهایی اعتراف مهمی است که از بی عملی اروپا در طول یک سال گذشته حکایت می کند.اجرای تصمیم شورای عالی امنیت ملی در ۱۶ اردیبهشت ماه در زمینه کاهش مرحله ای تعهدات برجامی ، آغاز "بازی اقتدار" با بدست گیری ابتکار عمل از سوی ایران وتغییر زمین بازی بود.

اولیانوف نماینده روسیه در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در واکنش به نصمیم ایران گفت: اقدامات ایران برای کاهش تعهدات خود در برجام را درک می‌کنیم . افزایش سطح غنی سازی اورانیوم با توجه به روندی که ایران در پیش گرفته است دور از انتظار نبود . در هر شرایطی راه دیپلماسی باز است و این مذاکرات حتما ادامه خواهد یافت .

اما نتانیاهو در واکنشی عجولانه در نشست کابینه این رژیم گفت: رهبران ۵+۱ خود را متعهد کردند زمانی که ایران تعهداتش را در توافق هسته ای نقض کند، تحریم ها را علیه ایران بازگردانند. اکنون کجایید؟

نتانیاهو در حالی از واژه ۵+۱ استفاده کرده که با خروج آمریکا از برجام، دیگر این واژه معنا و مفهوم ندارد و آقای عراقچی نیز در کنفرانس خبری امروز گفت: از نظر ما آمریکا از برجام خروج قطعی پیدا کرده است و ما دیگر واحدی سیاسی و مفهومی به نام ۵+۱ نداریم .

هم‌چنین مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با ابراز نگرانی از گام دوم کاهش تعهدات ایران از احتمال تشکیل کمیسیون برجام خبر داده است.