«جولان» انتخاباتی

نسیم آنلاین ؛ محمد محسن فایضی : در جنگ 6 روزه 1967 که در آن کشورهای عربی شکستی فاجعه‌بار از رژیم صهیونیستی خوردند بلندی‌های جولان که جزئی از خاک سوریه بود به اشغال صهیونیست‌ها درآمد. اسرائیل در سال 1981 به طور رسمی مناطق اشغالی جولان را ضمیمه سرزمین‌های اشغالی نمود؛ امری که بارها موجب اعتراض سازمان ملل و شورای امنیت قرارگرفته و هیچ‌گاه به عنوان بخشی از سرزمین رژیم جعلی صهیونیستی به رسمیت شناخته نشد .

در واکنش به اشغال‌گری علنی جولان در سال 1981 ، قطعنامه ۴۹۷ شورای امنیت سازمان ملل متحد که در آن سال به تأیید اکثریت اعضای این شورا از جمله آمریکا رسیده به طور مطلق ادعای رژیم صهیونیستی برای حاکمیت بر جولان را رد و الحاق این منطقه به اراضی اشغالی فلسطین را باطل و ملغی اعلام کرده است.

جولان همواره برای رژیم صهیونیستی بسیار حائز اهمیت بوده است. منطقه جولان به‌واسطه جایگاه استراتژیک و حساس آن به واسطه مشرف بودن آن بر سرزمین‌های مجاورش از جمله دمشق، حیفا و مناطق شمالی سرزمین‌های اشغالی که بخش عظیمی از جمعیت صهیونیست‌ها را شامل می‌شود، همواره حساسیت‌برانگیز بوده است. مسئله آب، انرژی، کشاورزی و ... از دیگر عواملی است که بر اهمیت جولان می‌افزاید.

با آغاز بحران سوریه و تلاش غربی‌ها برای ساقط کردن بشار اسد و تجزیه سوریه، صهیونیست‌ها بسیار به تکمیل فرآیند اشغال گری‌شان در جولان امیدوار شدند. نخستین اقدام سیاسی عملی تل آویو را می توان تصمیم نتانیاهو در برگزاری جلسه کابینه دولت در جولان دانست. نتانیاهو در جلسه کابینه اسرائیل در اردیبهشت سال1395(2016 میلادی) جولان را تا ابد جزئی از رژیم صهیونیستی اعلام کرد؛ البته این اقدام آن زمان هم با واکنش شورای امنیت روبرو شد . اما مسیر پرونده بحران سوریه آن‌گونه که غربی‌ها و آمریکایی‌ها برنامه‌ریزی کردند پیش نرفت و نه تنها سوریه از محور مقاومت جدا نشد بلکه نیروهای مقاومت به پشت دروازه‌های سرزمین‌های اشغالی و جولان رسیدند.

5 فروردین 98 (25 مارس 2019) ترامپ طی حکمی مناطق اشغالی جولان را به عنوان بخشی از سرزمین رژیم صهیونیستی به رسمیت شناخت. ترامپ بعد از کنفرانس خبری مشترک با نتانیاهو در واشنگتن، با امضای فرمانی، ادعای حاکمیت صهیونیست‌ها بر جولان اشغالی را به رسمیت شناخت. ترامپ در این کنفرانس خبری گفت: «هر گونه توافق صلح آتی بایستی نیاز اسرائیل به دفاع از خودش در برابر سوریه، ایران و سایر تهدیدهای منطقه‌ای به رسمیت بشناسد. نمی‌‌خواهیم شاهد حمله دیگری مشابه حمله‌ای باشیم که امروز صبح به شمال تل‌آویو انجام شد.»

این کار ترامپ به باور بسیاری جدا از اهمیت های راهبردی و تاثیرات بلند مدت آن، در این مقطع با هدفی انتخاباتی انجام شد. نزدیک بودن انتخابات کنست(20 فروردین) و چالشی بودن وضعیت نتانیاهو در مقابل رقبایش موجب شد تیم صهیونیستی اطراف ترامپ از جمله کوشنر دامادش که رابطه نزدیکی با نتانیاهو حتی پیش از رسیدن به کاخ سفید داشته اند؛ زمان کنونی را برای اعلام این تصمیم که از ماه ها قبل در رسانه‌ها زمزمه می شد اتخاذ نمایند.

شرایط نتانیاهو با توجه به مطرح شدن پرونده های 4 گانه فساد منتسب به وی و نزدیکانش به حدی وضعیت را بغرنج کرده است که در اجلاس این هفته آیپک رقیب جدی وی یعنی بنی گانتس هم برای سخنرانی دعوت شده است. وضعیتی که نشان دهنده افت جایگاه نتانیاهو در میان راستگراترین حامیان صهیونیسم در آمریکاست.

همانگونه که در ابتدا گفته شد جولان برای صهیونیست ها راهبردی حیاتی دارد که پس از انتقال سفارت آمریکا به قدس اشغالی توسط ترامپ، صهیونیست ها را امیدوار کرد که یک اتفاق به ظاهر غیر ممکن از نظر حقوق بین الملل و قطعنامه های بین المللی را عملی کرده و جولان را ضمینه سرزمین های اشغالی نمایند.

درست به فاصله یک هفته پس از اقدام آمریکا در انتقال سفارت این کشور از تل‌آویو به شهر قدس «اسرائیل کاتص» وزیر اطلاعات رژیم صهیونیستی در سخنانی مدعی شد که اسرائیل از دولت آمریکا خواسته است سیطره این رژیم بر بلندی‌های جولان را به رسمیت بشناسد. وی در مصاحبه با رویترز پیش‌بینی کرد که آمریکا طی چند ماه آینده با این خواسته موافقت کند. پیش بینی کاتص که اکنون وزارت خارجه کابینه نتانیاهو را هم بر عهده دارد بسیار زود به واقعیت تبدیل شده است.

شباهت داستان انتقال سفارت و به رسمیت شناختن قدس به پایتختی رژیم صهیونیستی با مسئله بلندی‌های جولان، آغاز فرآیند آن یعنی به رسمیت بخشیدن اشغالگری از سوی آمریکا بدون دخالت و حضور در مجامع بین‌المللی است. این سناریو در گام اول ضمن باز کردن موضوع و کاستن از حساسیت‌ها به دنبال مقدمه‌چینی برای آغاز تلاش‌های سیاسی و دیپلماسی صهیونیست‌ها برای همراه کردن دیگران است.

اهمیت جولان برای رژیم صهیونیستی چنان بالاست که شاید بیراه نباشد که گفته شود تغییر وضعیت کنونی جولان و به رسمیت شناختن این منطقه به عنوان جزئی از سرزمین‌های اشغالی ، مهم‌ترین و بزرگ‌ترین خواسته تل‌آویو از بحران سوریه است .

اما در این سوی قضیه باید به این مسئله هم توجه داشت که جولان و تلاش صهیونیست ها برای رسمی کردن اشغالگری این منطقه راهبردی، می تواند نقطه عطفی برای محور مقاومت و تشدید همکاری هایشان باشد. پس از اعلام ترامپ در تصمیم خود در خصوص جولان ما شاهد موضع گیری سران حماس، سوریه، عراق، ترکیه و حزب الله بودیم. دیدار سید حسن نصرالله با هیاتی از حماس به رهبری العاروری و علنی شدن این دیدار درست در روزی که تصمیم آمریکا برای به رسمیت شناختن اشغال جولان اتفاق می افتند خود حامی پیام های مهمی است. محور مقاومت با توجه به پیروزی‌های خود در سوریه و کنترل بخش جنوبی آن، اکنون به پشت دروازه های جولان رسیده و می تواند فرصت عمل را در اختیار داشته باشد و تل آویو را در حالت انفعالی قرار دهد.

ضمن آنکه در خصوص جولان با توجه به ماهیت آن و حساسیت کشورهای اروپایی حتی انگلیس نسبت به اشغالگری های تل آویو، فرصت اقدام های دیپلماسی را برای محور مقاومت و ایران فراهم می سازد. «توان دیپلماسی سوریه و محور مقاومت»، «وجود قطعنامه‌های سازمان ملل»، «تصمیم روس‌ها در خصوص جولان و آینده سوریه» و «تلاش دولت آمریکا» در کنار «اقدامات عملیاتی محور مقاومت در جولان» مهم‌ترین مؤلفه‌های تأثیرگذار در چگونه رقم خوردن جولان در آینده هستند .