سلامت شهری چیست و چگونه شکل می‌گیرد؟

به گزارش باشگاه خبرنگاران پویا ؛ یکی از کارشناسان حوزه سلامت در قالب یادداشتی نوشت که شهر موجود زنده ای است که سلولهای آن از انسانها تشکیل می شود و هر انسانی در سلامت شهری خود سهم بسزایی دارد؛ در همین راستا مدیریت حوزه سلامت شهری، سازمان بهداشت، آموزش وپرورش، سازمان محیط زیست متولی این امر بوده و باید با همکاری خردمندانه، تدابیر جدیدی بیندیشند؛ همچنان که سلامتی فرد در گرو سلامتی جامعه و سلامتی جامعه در گرو سلامتی فرد خواهد بود.

بی گمان اساس و پایه هر شهری وجود شهروندانی است که بتوانند برای ساختن شهر، مشارکت کنند و این امر بی گمان نیازمند شهروند سالم در جامعه است؛ بر همین اساس به راه حلهای مرتبط با این موضوع (شهر سالم و شهروند سالم) اشاره خواهم کرد.

توجه به سلامت فردی و معرفی شاخصهای سلامت

واژه سلامت مانند بسیاری از واژه های دیگر به صورت گسترده در نوشته ها و مقالات مورد استفاده قرار می گیرد که هفت مؤلفه در باب معیارهای سلامتی به شرح ذیل ذکر است:

-سلامت فیزیکی: سلامت جسمی به معنای توانمند بودن در فعالیتهای روزانه و حفظ انرژی همچنین آگاهی و پیشگیری از بیماریهای اپیدمی به خصوص ایدز، هپاتیت و...

-سلامت ذهنی: مهارت یادگیری و رشد فکری، تقویت تفکر خلاق و خودآگاهی واقع بینانه

-سلامت عاطفی و هیجانی: توانایی کنترل هیجانات به شکل مطلوب (کنترل برخی رفتارهای مخرب، کنترل خشم، مهارت تصمیم گیری درست و...)

-سلامت محیط زیست: سلامت محیط زندگی از نظر تنفسی، تغذیه ای و فضای مناسب پیرامون کار و زندگی

-سلامت اجتماعی: توانایی تعامل با انسانها و محیط با هدف ایجاد ارتباط رضایت بخش و آگاهی از مهارتهای مهم در زندگی

-سلامت معنوی: باور به ارتباط و اتصال به خدا، توکل و داشتن معنا و هدف در زندگی و راه های رسیدن به آرامش

-رضایت شغلی: داشتن شغلی که رضایت نسبتا خوبی را ایجاد کند

توجه به رفاه و سلامت اجتماعی

ابداع سیاستهای دولت و روشهای مشارکت مردم درباره پیشگیری از آسیبها در بخشی از حیطه های معرفی شده به طور کامل یا نسبی در انحصار حوزه سلامت قرار دارد (آموزش مهارتها و نظیر آن با توجه به برنامه ریزیهای هدفمند و با همکاری سازمانهای بین بخشی و عمیقی را می طلبد)

-تشویق و ترغیب شهروندان در حوزه مشارکتهای اجتماعی: رفتار متقابل افراد با یکدیگر مشارکت نامیده می شود و مفهوم اعتماد کردن از مفاهیم کلیدی در مشارکت اجتماعی است؛ اعتماد یکی از شاخصهای مهم جامعه کنونی و مشارکت اجتماعی است بطوریکه مشارکت در گرو اعتماد و از پیش نیازهای فرهنگ مدنی و ایجاد دموکراسی پایدار در جامعه است؛ این امر ناشی از عملکرد حکومتها و سازمانها در جامعه که از دو منبع هنجاری معامله متقابل و شبکه های مشارکت مدنی است، حاصل می شود.

-چگونگی اعتماد اجتماعی بر مشارکت و ارتباط آن با عملکرد سازمان: روانشناسان و جامعه شناسان معتقدند بدبینی و عدم اعتماد مردم نسبت به سازمان و عملکرد از میزان فعالیتهای اجتماعی و کارایی آنها کاهش می دهد و این در صورتی است که می دانیم مشارکت و اعتماد یکی از شاخصهای سرمایه اجتماعی، اقتصادی، سیاسی به شمار می رود؛ شکل گیری علائق و مشارکت در تعیین سرنوشت جمعی و تصمیم گیریهای اجتماعی مستلزم بحث وگفتگویی است که به آن می پردازیم.

***مشارکت در بخشهایی از جامعه: سیاست تشویق ترغیب و مشارکت را تسهیل می کند و سبب توسعه بیشتر اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی می شود و گسترش نگرشهای ذهنی مبتنی بر درازمدت و افزایش توانمندیهای شهروندی خواهد بود؛ پس هرگاه سازمان بتواند همکاری با مردم را برای برنامه ریزی و تصمیم گیریهای امور جامعه به خود افراد جامعه بسپارد، خلاقیت و افکار جدیدی از مردم شکوفا خواهد شد زیرا ارزش، انگیزش و اعتماد بیشتر به دولت و سازمان ایجاد می شود و در عین حال از برخی معضلات و آسیبها جلوگیری کند.

***ایجاد عوامل انگیزشی: واگذاری برخی از برنامه های اجتماعی، فرهنگی به شهروندان محلی با توجه به تصمیم گیریهای شهروندان (منع دستورالعملهای ناکارآمد)

***همکاری و حمایت مسئولین از انجام برنامه های محلی

***اقدام درباره تشکیل نهادها و انجمنهای اجتماعی سلامت محور (افزایش رابطین سلامت درباره اطلاع رسانی از برنامه های پیشگیرانه حوزه سلامت)

***قرارداد با مراکز درمانی به ویژه برای خانواده های بی بضاعت و بی سرپرست

***همکاری با دیگرمسئولان اجرایی، نهادها و سازمانهای دولتی درباره بالا بردن سطح آموزشهای اجتماعی فرهنگی از طریق آموزش وپرورش

***تشکیل به موقع و مکرر جلسات با عنوان ارتباط با مسئولان اجرایی و برطرف کردن مشکلات شهروندان

***تأسیس کلینیکهای روانشناسی و روانپزشکی با هزینه های معقول و به صرفه درباره راهنمایی، مشاوره خانواده، ازدواج، فرزند پروری و...

***قرارداد بستن با کلینیکهای معرفی شده روانشناسی، روانپزشکی با سازمان تأمین اجتماعی

***واگذاری دفاتر ازدواج و طلاق به واحد سلامت یا کلینیکهای متخصصی که با توجه به تخصصشان صلاحیت ازدواج و طلاق را تأیید کنند.

***توسعه باشگاه های ورزشی، مراکز هنری، تفریحی و... با هزینه های معقول و به صرفه ویژه شهروندان محلی

توجه به محیط زیستی افراد

تغییرات آب وهوایی و زیست محیطی، اثر مستقیمی بر سلامت و خلق وخوی انسان خواهد داشت؛ افزایش دما، خشکسالی،کاهش منابع طبیعی و فضای سبز می تواند خود به نوعی در افزایش بیماریهای عفونی و سرطانها نقش مهمی داشته باشد.

با رشد جمعیت، افزایش انرژی، صنعتی شدن و استفاده از وسایل حمل ونقل آلودگی هوا در شهرهای بزرگ کشورهای در حال توسعه بدتر شده است؛ این کنترل فقط منوط به انجام طرحهایی است که نیاز به مشارکت و سرمایه گذاری از سطوح انجمنی، محلی، منطقه ای و بین المللی که باید ترویج شود، به شرح زیر است:

***افزایش دسترسی به اطلاعات آموزشی درباره دلایل و چگونگی حفظ محیط زیست

***اعلام ممنوعیت فروش کیسه های پلاستیکی و جایگزینی کیسه های کاغذی و پارچه ای از طرف فروشندگان باهمان قیمت کیسه ای

***اعلام ممنوعیت استفاده از ظروف یکبار مصرف در رستورانها

***افزایش سرانه خدمات رفاهی و زیست محیطی (تشویق و ترغیب درباره فعالیتهای محیط زیست، تفکیک پسماند و کاشت درخت در حیاط منازل و خیابان از طریق تماس با 137

***ایجاد کمپین های حفظ محیط زیست در مناطق

فاطمه محمد علی پورثانی - کارشناس سلامت

منبع: تسنیم

مسئولیت صحت اخبار ارائه شده به عهده منبع خبر بوده و این رسانه صرفاً رسالت اطلاع‌رسانی خود را در این رابطه انجام می‌دهد.