وادار کردن اسد به مذاکره؛ پیام حمله آمریکا به سوریه بود

عل اصغر داوودی در گفت‌وگو با ایسنا- منطقه خراسان با اشاره به حمله ائتلاف غرب به رهبری آمریکا به سوریه اظهار کرد: حملات به این شکل در معادلات سوریه چندان چیز جدیدی نیست. سوریه مدتها است درگیر جنگ است و چنین موقعیت‌هایی را بارها تجربه کرده‌است، از نظر من این‌گونه حملات چندان تاثیری بر عزم ملت سوریه نخواهد داشت و خللی در مقاومت دولت سوریه و متحدانش وارد نخواهد آورد.

وی در خصوص پیشبرد اهداف غرب در منطقه با حملات این‌چنینی بیان کرد: این‌قبیل حملات نمی‌تواند موجبات پیشرفت اهداف غرب در سوریه را فراهم کند، مگر این‌ که بخواهند چنین حرکات ایذایی را تداوم ببخشند که در این‌صورت جبهه مقاومت و روسیه نیز بی‌کار نخواهند نشست.

داوودی با اشاره به مخالفت جامعه جهانی با حملات آمریکا به سوریه خاطرنشان کرد: اگر غرب بخواهد این حملات را ادامه دهد بایستی در برابر جامعه جهانی پاسخگو باشد، هرچند کشورهای غربی یک‌صدا از حمله ائتلاف غرب به سوریه حمایت کردند که عمدتا مصلحت‌جویانه بود اما اگر به اظهارنظرهای کشورهای جهان سوم و بی‌طرف در جلسه شورای امنیت سازمان ملل که در خصوص حمله آمریکا تشکیل شده بود، نگاه کنیم تقریبا یک‌صدا از سوی آنان محکوم شده‌است.

وی اضافه کرد: در درازمدت اگر این حملات ادامه پیداکند، با فشار افکار عمومی حتی داخل این‌کشورها روبه‌رو خواهند شد. نظرسنجی‌های انجام شده در داخل آمریکا حاکی از آن است که مردم این کشور از چنین حملاتی حمایت نمی‌کنند.

این استاد علوم سیاسی در خصوص احتمال حمله مجدد به سوریه تصریح کرد: من بعید می‌دانم که کشورهای غربی بتوانند حملات این‌چنینی را ادامه بدهند، آن‌ها بیشتر به دنبال آن بودند که ضرب‌شستی به کشورهای حامی نشان بدهند و اسد و حامیانش را وادار به مذاکره کنند تا هدف فعلی آن‌ها که دست‌یابی به یک صلح تحمیلی به بشار اسد است تحقق یابد.

داوودی در خصوص علل حضور غرب در سوریه بیان کرد: تحولات چند سال اخیر سوریه را اگر از ابتدا تاکنون در نظر بگیریم، بعد از جریان موسوم به بهار عربی کشورهای حامی اسرائیل، برخی کشورهای محافظه‌کار غربی که رابطه مناسبی با غرب داشتند و کشور ترکیه که به دنبال سیاست عثمانی‌گرایی جدید خود در منطقه خاورمیانه بود، همه به دنبال این بودند که از اعتراضات مردمی در سوریه علیه دولت این کشور استفاده کرده و از این طریق موجب پیش‌برد اهداف خود در منطقه شوند.

وی ادامه داد: هر یک از این کشورها اهداف خاص خود را دارند. آن چه مسلم بوده، مهم‌ترین هدف کشورهای غربی در سوریه که تنها کشور باقی‌مانده در محور مقاومت بوده، تضعیف این کشور و یا حتی تغییر دولت بشار اسد بوده است و به دنبال روی‌کارآمدن یک دولت با گرایش به غرب بودند.

این استاد علوم سیاسی تاکید کرد: آنان حتی اگر در جایگزینی دولت بشار اسد با یک دولت غرب‌گرا ناموفق بودند، حداقل می‌خواستند در این کشور یک هرج‌ومرج مانند آنچه که در لیبی رخ داده صورت دهند که اوضاع منطقه را به سود اسرائیل تغییر دهند. داوودی با اشاره به شکست‌ غرب در سوریه گفت: بعد از گذشت چند سال، سیاست‌های غرب نتوانست به اهداف خود نزدیک شود، به خصوص ایران تا حدودی در مقابل سیاست‌های منفعت‌طلبانه غرب ایستاد و از رژیم اسد حمایت کردند.

این استاد علوم سیاسی با اشاره به تلاش فراوان غرب برای تغییر رژیم در سوریه بیان کرد: البته بخشی از جامعه سوریه در کنار بشار اسد باقی ماندند و به نوعی آن تلاش‌ها را خنثی کردند. به نظر من کار بزرگی در این سال‌ها در سوریه اتفاق افتاده است. غرب در جریان جنگ داخلی سوریه از هیچ تلاشی فروگذار نکرده‌اند و حتی برای پیش‌برد اهدافشان اقدام به تشکیل گروه‌های تروریستی تا بن دندان مسلح همچون داعش و جبهه‌النصره کردند.

وی اضافه کرد: تصور غرب بر این بود که به طور حتم دولت بشار اسد با شرایطی که در این کشور به وجود آورده‌اند سقوط خواهد کرد، اما نه تنها دولت بشار اسد سقوط نکرد بلکه پروژه داعش شکست خورد، جبهه‌النصره و سایر گروه‌های معارض سوری نیز به شدت تضعیف شدند و امروزه نیز اسد بر بخش‌های مهمی از خاک سوریه تسلط دارد.

داوودی با اشاره به دستاوردهای جبهه مقاومت عنوان کرد: این دستاوردها در حقیقت به نوعی به معنای پیروزی جبهه مقاومت در سوریه است. طبعا این نتایج به مذاق غرب خوش نمی‌آمد و غرب نقشه‌های خود را در سوریه بر بادرفته می‌دید، به دنبال ترفندهای جدیدی است که با فشار به روی دولت بشار اسد اهداف مذکور را به نوعی دیگر دنبال کند.

این استاد علوم سیاسی در خصوص احتمال استفاده دولت بشار اسد از تسلیحات شیمیایی اظهار کرد: در زمینه مسئله استفاده از تسلیحات شیمیایی، در حقیقت همگان اطلاع دارند که مدت‌هاست دولت اسد فاقد تسلیحات شیمیایی است، غرب در چندین نوبت تلاش کرده‌است که با به کاربردن تسلیحات شیمیایی از طریق نیروهای دست‌نشانده در سوریه بهانه‌ای علیه اسد ایجاد کنند که نمونه‌ آخر آن مسئله دوما بوده و اصلا مشخص نشده که آیا در این شهر از سوی نیروهای بشار اسد از تسلیحات شیمیایی استفاده شده است.

وی ادامه داد: کشورهای غربی بسیار عجولانه و بدون تن دادن به تحقیقات بین‌المللی بی‌طرف برای مشخص‌شدن صحت‌و سقم ماجرا و سپس برخورد کردن طبق قوانین بین‌المللی، با دادن ضرب‌الاجلی به دولت سوریه این حمله را انجام دادند. این حمله هیچ هدفی جز تشدید فشارها روی اسد نداشته‌است.

داوودی در خصوص تغییر توازن قدرت در سوریه پس از این حمله تاکید کرد: تصور من بر این است که توازن قدرت آینده سوریه بستگی به اقداماتی دارد که روسیه در پیش خواهد گرفت.

این استاد علوم سیاسی در خصوص نقش‌آفرینی روسیه در تحولات اخیر بیان کرد: تصورات غلطی در ما نسبت به نقش روسیه در سوریه وجود دارد. تصور می‌کنیم که دولت پوتین به هربهایی حاضر است از سوریه یا کشورهای جهان سوم دفاع بکند. این تصور غلطی است، روس‌ها بدون شک به دنبال منافع خود هستند و تا جایی از این کشورها دفاع می‌کنند که منافع آنان ایجاب می‌کند.

وی اضافه کرد: البته به نظر من روسیه اقدامات خوبی انجام داد. روسیه مسئله حمله ائتلاف غرب به سوریه را در شورای امنیت سازمان ملل مطرح کرد و پیش‌نویسی که غربی‌ها در حال تهیه بودند را وتو کرد و جلوی اقداماتی آنان را گرفت. اگر ترس دولت‌های غربی از روسیه نبود، اقدامات شدیدتری علیه سوریه صورت می‌گرفت.

داوودی با بیان اینکه پشت‌پرده توافقاتی میان غرب و روسیه اتفاق افتاده است، مطرح کرد: همانطورکه سفیر انگلیس در روسیه بیان کرد، قبل از آغاز حملات موشکی روسیه را در جریان قرار داده‌بودند.همه این‌ها حاکی از آن است که پشت‌پرده بحث‌هایی وجود داشته و روس‌ها احتمالا تلاش خود را انجام داده‌اند که اگر از جلوگیری این حملات ناتوان هستند، دامنه این حملات را تا حدودی محدود کنند. همانطور که پس از این حملات به شدت آن را محکوم کردند و با ارائه پیش‌نویسی در شورای امنیت غربی‌ها را در سازمان ملل نیز محکوم سازند ولی قدرت کشورهای حامی ائتلاف غرب از انجام این مهم جلوگیری کرد.

وی تاکید کرد: این‌ها نشان‌دهنده آن است که روس‌ها به اندازه توان خود در این ماجرا دخالت کرده، اما این‌که ما انتظار داشته باشیم که روسیه بر سر مسئله سوریه با غرب وارد جنگ شود، این تصوری باطل است. این استاد علوم سیاسی درمورد خصیصه‌های نقش‌آفرینی ترکیه در معادلات سوریه خاطرنشان کرد: به نظر من روس‌ها و ترک‌ها بسیار شبیه هم هستند، شباهت این دو در این است که هر دو منفعت‌طلبانه و عملگرایانه در قبال سوریه اقدام می‌کنند و تنها کشوری که در این میان این‌گونه نیست ما هستیم.

داوودی درمورد متفاوت بودن سیاست‌های دیپلماسی ایران با روسیه و ترکیه تصریح کرد: اگر روابط ترکیه و روسیه را نگاه کنیم، بعد از سقوط هواپیمای روسی روابط این دو کشور به بدترین حالت ممکن رسید، ولی چون منافع دو کشور مهم بود و نگاه ایدئولوژیکی به این روابط نبود، امروزه به عنوان دو دوست استراتژیک دوباره مطرح شدند. این‌ها نشان می‌دهد که در عرصه روابط بین‌الملل هیچگاه دوست و دشمن وجود ندارد، ما در عرصه بین‌الملل یک اصل داریم که یک قطب نمایی وجود دارد که دولت ها بر اساس آن می‌توانند جهت حرکت خود را مشخص سازند و آن چیزی جزمنافع ملی نیست.

وی ادامه داد: منافع ملی ترک‌ها گاهی ایجاب می‌کند که از گروه‌های معارض حمایت کنند وگاهی کنار ایران و روسیه قرار بگیرند، ولی موضوعی که مشخص است، دولت ترکیه نمی‌تواند با بشار اسد کنار بیاید و از همان ابتدا عنوان کردند که دولت اسد را قبول ندارند، اما نمی‌خواهد که گروه‌های معارضی که در سوریه فعالیت می‌کنند و به منافع ملی ترک‌ها صدمه می‌زنند چندان قدرت مانور پیدا کنند.

این تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل خاطرنشان کرد: به همین جهت از یک طرف با اسد مخالف‌اند و از یک طرف با غرب مناسبات خوبی دارند، درنتیجه اردوغان از این حملات حمایت می‌کند. دولت ترکیه کاملا عمل‌گرایانه و در جهت منافع ملی خود اقدام کرده‌اند و هرجاکه منافع ملی آنان ایجاب کند تا 180 درجه تغییر رویه خواهند داد.

داوودی با اشاره به دیپلماسی ایران بیان کرد: در حقیقت این ما هستیم که نگاهمان به مسائل روابط خارجی تا حدی ایدئولوژیک است و این ایدئولوژی ما را در اقدام مناسب محدود می‌کند.

وی اضافه کرد: ایران چاره‌ای ندارد جز اینکه همچون کشورهای دیگر از قطب‌نمای منافع ملی خود سود ببرد. به نظر من ما در سیاست خارجی خود فاقد یک استراتژی هستیم و بیشتر بر مبنای تاکتیک در سیاست خارجی خود عمل می‌کنیم، در واقع این سبب شده که در سیاست خارجی خود دچار یک روزمرگی شویم. این استاد روابط‌ بین‌الملل بیان کرد: با توجه با سابقه‌ای که در ارتباط با کشورهای غربی داشته‌ایم، جبراً ما را به سمت کشورهای شرقی سوق می‌دهد، متاسفانه اشکال کار در این است که کشورهای شرقی به خصوص روسیه با این نگاهی که ما به آنان داریم به ما نگاه نمی‌کنند، در این مدت تلاش کردیم که روسیه را به عنوان یک شریک استراتژیک در نظر بگیریم و با ترکیه بیشتر مدارا کنیم، ولی آنان براساس منافع ملی عمل می‌کنند و دوست و دشمن همیشگی برای آنان معنا ندارد، در حقیقت آن‌ها به ایران به عنوان یک کارت برنده در معاملات منطقه‌ای خود نگاه می‌کنند.

داوودی با اشاره به تاریخچه روابط ایران و روسیه گفت: اگر به روابط ایران و روسیه توجه کنیم، در می‌یابیم که روابط ایران و روسیه همواره تابعی از روابط بین غرب و روسیه بوده‌است. هر زمان که روابط غرب و روسیه تیره شده، روس‌ها به ایران روی‌آوردند و هر زمان که روابط روس‌ها با غرب حسنه‌تر شده به راحتی به ایران فشار وارد آورده‌اند.

وی افزود: نمونه‌ این سیاست‌ها در دوره آقای مدودف مشهود است که از تحویل سیستم موشکی اس- 300 به بهانه تحریم‌ها خودداری کردند و هم‌اکنون نیز که روابط روس‌ها با غرب چندان مناسب نیست به ایران روی آورده‌اند.

منبع: ایسنا

مسئولیت صحت اخبار ارائه شده به عهده منبع خبر بوده و این رسانه صرفاً رسالت اطلاع‌رسانی خود را در این رابطه انجام می‌دهد.