سیاست‌های دوگانه‌ای که به ضرر فرش دستباف ايرانی تمام می شود

به گزارش خبرنگار حوزه میراث و گردشگری گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ فرش دستباف ایرانی از گذشته تا به حال به عنوان با کیفیت ترین فرش جهان نه تنها در خانه ایرانیان، بلکه در خانه جهانیان جای خود را باز کرده و شناخته شده است. این محصول هنری تاریخچه ای به عمق تاریخ با شکوه کشورمان دارد و در دوره ساسانی به عنوان کالای وارداتی به چین شناخته می شد.

گزنفون ، تاریخ نگار یونانی سال های ۴۳۰ تا ۳۴۵ پیش از میلاد مسیح در کتاب سیرت کوروش این چنین به تاریخچه فرش در ایران و نحوه استفاده مردم از آن پرداخته است: «ایرانیان برای این که بسترشان نرم باشد قالیچه زیر بستر خود می گسترند.»

بنابراین گزارش، تاریخ فرش ایران خلأ بسیاری دارد و محققان در این خصوص برای شواهدشان به انجیل و آثار هومر تکیه کرده اند. این کتاب ها جای خالی شواهد تاریخی قابل استناد را پر می کنند.

شایان ذکر است از ۴۰ سال قبل تا به امروز، شاهد تلاش برخی از صنعتگران برای تولید فرش ماشینی در ایران بودیم. اولین فرش ماشینی تولید داخل در ابتدای دهه ۵۰ روانه بازار شد. در همین زمان عده ای از تجار، فرش های ماشینی نسبتا مرغوبی را از بلژیک وارد کردند و سلیقه ایرانی را با فرش ماشینی آشنا کردند.

در این میان، اما هنوز برخی از افراد پیدا می شوند که فرش ماشینی را به عنوان یک محصول هنری نمی شناسند و آن را لطمه ای به فرش ایرانی می دانند. آن ها باور دارند که فرش ماشینی و طرح های به کار رفته در آن باعث می شود که الگوی اسلامی -ایرانی در روند اداره و پیشرفت جامعه فراموش شود.

محمد شریعتمداری «وزیر صنعت، معدن و تجارت» در سال ۱۳۹۴ در آيین گشایش بیست و چهارمین نمایشگاه فرش دستباف از تبلیغات گسترده فرش ماشینی انتقاد کرد و اظهار داشت: هرچند آمار و ارقام صادرات فرش دستباف گاهی نگران کننده است، اما هیچ یک از این ها از ارزش فرش ایرانی نمی کاهد؛ من فرش را هنری رحمانی می دانم که تمثیلی از هنر هنرمندانه خداوند است. هرگونه هزینه در تولید فرش دستباف سرمایه گذاری است و معنی و مفهوم آن توسعه این هنرصنعت در گستره کشور خواهد بود.

وی خاطرنشان کرد: ایران مهد تولید فرش دستباف است و نباید تبلیغات فرش ماشینی اینقدر گسترده شود؛ چراکه این وضع زیبنده کشور ما نیست.

گفتنی است؛ این سخنان در حالی بیان شده و به عنوان سندی از انتقاد وزیر فعلی صنعت، معدن و تجارت ثبت شده که مجیدرضا حریری، رئیس انجمن صادرکنندگان صنایع دستی در نخستین نشست کنسرسیوم فرش و صنایع دستی که روز ۱۱ آذرماه سال جاری در سالن فجر سازمان میراث فرهنگی برگزار شد، از اقدامات سازمان صنعت، معدن و تجارت در خصوص صادرات انتقاد کرد و گفت: اگر مرکز ملی فرش یک سال هم بسته شود به کسی برنمی خورد، زیرا یک بخش کوچک در وزارت صنعت، معدن و تجارت است. من معتقدم اگر سازمان توسعه تجارت هم تعطیل شود کسی متوجه آن نمی شود. زیرا در وزارت صنعت، معدن و تجارت اتفاق مثبتی برای صادرات نیفتاده است.

یادآور می شود حمید کارگر، رئیس مرکز ملی فرش در اواخر آبان ماه سال جاری در قالب یک مصاحبه با انتقاد از اینکه در لایحه دولت، فرش دستباف از معافیت های مالیاتی خارج شده است، خواستار برقراری این معافیت شد.

وی افزود: با وجود اینکه نظر وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز بر ابقای این معافیت مالیاتی بود، با نظر کارشناسان سازمان امور مالیاتی، لایحه ای به مجلس شورای اسلامی رفت که بر اساس آن، معافیت مالیات بر ارزش افزوده از فرش دستباف حذف می شود.

رئیس مرکز ملی فرش اظهار داشت: صنعت فرش دستباف نیازمند نگاه حمایتی دولت و مجلس شورای اسلامی است و این نگاه حمایتی نسبت به فعالان این صنعت به عنوان صنعت اشتغال زا، کارآفرین و موثر در تحقق اقتصاد مقاومتی باید ویژه باشد. فرش دستباف باید از مالیات بر ارزش افزوده معاف باشد و در این باره با نمایندگان مجلس رایزنی لازم انجام شده است.

کارگر خاطرنشان کرد: لایحه مزبور هنوز در مجلس بررسی نهایی نشده است و امید است در بررسی مجلس این معافیت به فرش بازگردد. اکنون منتظر هستیم مجلس نظر مساعد خود را در این باره بدهد.

همچنین؛ محمد قسیم عثمانی، نماینده مردم بوکان در مجلس شورای اسلامی در مرداد ماه سال جاری در قالب یک مصاحبه به تفاوت های فرش دستباف با فرش ماشینی اشاره کرد و گفت: فرش دستباف در عمل جزو کالا های لوکس شناخته می شود. رابطه مستقیمی بین بدی شرایط معیشت مردم با بازار فروش محصولات لوکس همچون فرش دستباف وجود دارد.

وی افزود: برای حل معضلات پیش روی بازار فرش دستباف باید با این قضیه محتوایی برخورد کرد، نه شعاری؛ و همچنین در فضای رقابت چه در تجارت داخلی و چه در تجارت خارجی برنده و موفق کسی بوده که قیمت تمام شده محصول را پايین آورد و کیفیت را بالا ببرد.

نماینده مردم بوکان در مجلس شورای اسلامی در بخش پایانی سخنانش از بهره نبردن تولیدکنندگان فرش دستباف از عنصر تبلیغات در فروش محصولشان انتقاد کرد و از تولیدکنندگان خواست از قدرت تبلیغات در کارشان استفاده کنند و برای برون رفت از رکود بازار، قیمت تمام شده فرش سنتی را پايین بیاورند و آن را از حالت لوکس خارج کنند.

در پایان باید گفت؛ با مروری بر آنچه که در برخی از نمایشگاه های بین المللی فرش دیده می شود به نظر می رسد، جهانیان در گذر زمان روی از فرش ایرانی برگردانده اند و فکر می کنند که فرش کشورمان دیگر از کیفیت مناسب برخوردار نیست. آن ها امروزه ایران را با فرش ماشینی کم کیفیت می شناسند و تمایل زیادی به خرید فرش ایرانی ندارند.

خاطرنشان می شود؛ مسئولان به جای لوکس دانستن فرش دستباف، باید به تقویت تولید آن پرداخته و از تولیدکنندگانش حمایت کنند. آن ها می توانند با حمایت از تولیدکننده و کاهش قیمت مواد اولیه تولید فرش دستباف، تأثیر بسزایی روی قیمت این محصول بگذارند و فرش ایرانی را به جایگاه جهانی خودش نزدیک کنند.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

مسئولیت صحت اخبار ارائه شده به عهده منبع خبر بوده و این رسانه صرفاً رسالت اطلاع‌رسانی خود را در این رابطه انجام می‌دهد.