رشد منفی سرمایه‌گذاری در کشور در ۸ فصل متوالی/ نرخ رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص به منفی ۸.۹ درصد رسید!

به گزارش « نسیم آنلاین » همچنان بخش‌هایی از اقتصاد کشور در وضعیت نامطلوبی قرار دارند. تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در این بازه زمانی رشد منفی 8.9درصدی داشته و درواقع خط ممتد رشد منفی این شاخص که 8فصل است آغاز شده، همچنان ادامه دارد. کارشناسان اقتصادی 2دلیل عمده برای رشد منفی تشکیل سرمایه ثابت ناخالص برمی‌شمرند؛ یکی عدم تحقق بودجه‌های عمرانی و دیگری کاهش سرمایه‌گذاری در بخش ساختمان. به گفته مدیر اداره بررسی‌های اقتصادی بانک مرکزی، رشد منفی تشکیل سرمایه ثابت ناخالص متوالی موجود قطعا خود را به‌صورت کاهش رشد اقتصادی در سال‌های آینده نشان خواهد داد و اگر امسال ما شاهد این اثرگذاری نبوده‌ایم، تنها به‌دلیل جهش نفتی است اما در سال 95 این شعله خاموش خواهد شد. در چارچوب همین استدلال هم است که وی رشد اقتصادی سال آینده را در خوش‌بینانه‌ترین حالت ممکن بین 4 تا 5درصد پیش‌بینی می‌کند.

در ادبیات حساب‌های ملی تشکیل سرمایه ناخالص همان مفهوم سرمایه‌گذاری در کالاهای سرمایه‌یی است که اقتصاددانان به‌کار می‌برند. سرمایه‌گذاری در کالاهای سرمایه‌یی فقط کالاهای سرمایه‌یی تولید شده را در برمی‌گیرد که شامل ماشین‌آلات، ساختمان، جاده، نسخه اصلی آثار هنری و... است.

زمین و سایر دارایی‌هایی که مجددا تولید نمی‌شوند در تشکیل سرمایه به حساب آورده نمی‌شوند و فقط میزان اضافه شده به این دارایی‌ها نظیر تسطیح اراضی، حصارکشی دور زمین و... تشکیل سرمایه ناخالص محسوب می‌شود. تشکیل سرمایه ناخالص میزان اضافه شده به موجودی سرمایه ساختمان‌ها، تجهیزات و موجودی انبار یا به عبارت دیگر میزان اضافه شده به ظرفیت تولید کالاها را اندازه‌گیری می‌کند.

تشکیل سرمایه ثابت ناخالص به قیمت ثابت سال 1390 در فصل اول امسال منفی 16.1 درصد بوده و این شاخص در فصل دوم به 5.5 درصد رسیده است اما در فصل زمستان سرمایه ثابت ناخالص مجددا منفی می‌شود ولی این‌بار با عدد منفی19.5 درصد کاهش عمیق‌تری را تجربه می‌کند. بر اساس آمارهای بانک مرکزی، نرخ رشد این شاخص در 9ماهه امسال به میزان منفی 8.9 درصد بوده است.

جعفر مهدی‌زاده، مدیر بررسی اقتصادی بانک مرکزی با بیان اینکه تشکیل سرمایه ثابت ناخالص یکی از شاخص‌های اصلی تولید ناخالص داخلی (بر حسب هزینه نهایی) است، گفت: «میزان سرمایه‌گذاری در دو بخش ساختمان و ماشین‌آلات را اندازه‌گیری می‌کند». به گفته وی، این متغیر به دلیل ماهیت زیربنایی که دارد، می‌تواند رشد تولید در سال‌های آتی یک اقتصاد را رقم بزند.

آنطور که از آمار رشد اقتصادی 9ماهه ابتدایی امسال به گزارش بانک مرکزی برمی‌آید، در این بازه زمانی رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص به میزان منفی 8.9درصد ثبت شده است. نرخ رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در 2بخش ساختمان و ماشین‌آلات در 9ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل به ترتیب منفی 14.4 و منفی 5.3درصد بوده است.

کارشناسان معتقدند، نرخ رشد منفی 14.4درصدی تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در ساختمان به‌دلیل کاهش سرمایه‌گذاری در هر 2بخش ساختمان دولتی و خصوصی بوده است. همچنین افزایش نرخ رشد تشکیل سرمایه در بخش ماشین‌آلات ناشی از افزایش همزمان واردات کالاهای سرمایه‌یی و ماشین‌آلات از محل تولید داخلی است.

در همین خصوص مدیر اداره بررسی‌های اقتصادی بانک مرکزی با تشریح اینکه تشکیل سرمایه ثابت در ساختمان 2بخش دولتی و خصوصی دارد، افزود: جدا از اینکه سهم هرکدام از این دو در فصول مختلف می‌تواند متفاوت باشد، اما درکل می‌توان گفت که بخش خصوصی و دولتی در آن سهم یکسانی دارند. به گفته وی، قسمت خصوصی این شاخص بیشتر شامل ساختمان‌های مسکونی می‌شود که توسط بخش خصوصی ساخته می‌شود. ولی بخش دولتی به پرداخت‌های عمرانی برای جاده‌سازی، فرودگاه، کانال آب، بنادر و در کل طرح‌های عمرانی مرتبط است.

مهدی‌زاده بیان کرد که بر اساس آمارها در 3ماه دوم امسال، سهم بخش دولتی از ساختمان بالا رفت که این امر هم به دلیل افزایش پرداختی‌های عمرانی دولت در این فصل بوده است. اما برعکس در بخش خصوصی ساختمان‌سازی هنوز تحرکی ایجاد نشده است و در رکود قرار دارد. به این ترتیب می‌توان نتیجه گرفت که در فصل دوم سال جاری که شاخص تشکیل سرمایه ثابت 5.5 شده، بیشتر به دلیل فعالیت بخش دولتی در این حوزه بوده است.

به گفته او، بخش ساختمان در فصل سوم سال هم از سمت دولتی و هم خصوصی منفی شده است.