بررسی نشست "آستانه" در گفتگوی «نسیم آنلاین» با سیدافقهی:
پیروزی حلب، اجبار تروریست‌ها برای تغییر فاز مسلحانه به سیاسی را ممکن کرده است
این کارشناس مسائل بین‌الملل اظهار داشت: هدف از برگزاری این نشست بیشتر تثبیت آتش بس در سوریه بوده که ممکن است سازو کار گفتگوهای سیاسی نیز از دل همین نشست فراهم شود.
سید هادی سید افقهی کارشناس مسائل خاورمیانه در گفتگو با خبرنگار سیاسی « نسیم آنلاین »، در خصوص ابعاد نشست آستانه و آینده سیاسی سوریه اظهار داشت: اگر نگاهی گذرا به وقایع منطقه داشته باشیم میتوان اینطور برداشت کرد که نشست آستانه بر خلاف تصور بسیاری یک نشست امنیتی خواهد بود. با توجه به فضای حاکم در منطقه و تحولاتی که منجر به شکست تروریست ها شد، گروه های مسلح حمایت کشورهای منطقه و خارجی را از دست داده و کشورهایی که تا قبل از آزادسازی حلب بدون هیچ چون و چرایی در ابعاد مختلف از هیچ کمکی به تروریست ها دریغ نمی‌کردند اکنون نه تنها ارتباط با گروه ها را کم کرده بلکه در یک انزوای ناشی از شکست قرار گرفته اند.
سید افقهی با اشاره به رنگ و بوی امنیتی نشست آستانه خاطر نشان کرد: همانطور که آقای لاوروف و دیگر شخصیت ها اذعان دارند هدف از برگزاری این نشست بیشتر تثبیت آتش بس در سوریه بوده که ممکن است سازو کار گفتگوهای سیاسی نیز از دل همین نشست فراهم شود. آتش بس هم از آن منظر مهم است که اگر گروه های معارض و معتدل به گفتگوهای سیاسی روی آورند و به سوی حمل سلاح و ادامه جنگ مسلحانه بازنگشته و همه قواعد آتش بس را رعایت کنند امکان دعوت آنها به پای میز مذاکرات سیاسی بیشتر می‌شود.
وی در ادامه افزود: در شرایطی که گمان میرود برای رسیدن به نتیجه مطلوب دولت های شرکت کننده ، مذاکرات را در ژنو دنبال کنند هنوز نمایندگان نهایی گروه های معارض و مسلح برای شرکت در نشست آستانه مشخص نشده اند. گروه هایی هم مانند احرار الشام که در ابتدا مذاکرات را قبول وسند آن را امضا کرده بودند نیز بعد از اعلام عدم شرکت درمذاکرات آن را لغو کردند. بنابراین من تصور میکنم خیلی نباید چشم داشتی به این نشست و خروجی آن داشت. این نشست میتواند یک آزمونی برای انتقال وضعیت سوریه از فاز امنیتی و نظامی به سیاسی باشد.
این کارشناس مسائل خاورمیانه با بیان اینکه یکی دیگر از مسائل جدی در نشست آستانه برخورد و اعلام مخالفت ایران برای حضور آمریکا در این نشست بود گفت: در شرایطی که قزاقستان میزبانی این نشست را بر عهده دارد و حمایت کننده دعوت برای حضور در این نشست نیز روسیه است ایران با حضور آمریکا مخالفت کرده و دلایل مخالفت خود را هم اعلام می‌کند.
وی در ادامه گفت: با وجود اینکه ایران درنشست آستانه از حق وتو برخوردار نیست اما به دلیل احتمال اخلال در روند مذاکرات و همچنین تغییر این روند به سوی تروریست‌ها که آن را نشات گرفته از حضور آمریکا در مذاکرات و سابقه بد آنها در نشست های مختلف می‌داند مخالفت خود را با دعوت و حضور آنها بر سر میز مذاکرات آستانه اعلام کرد که این نشان دهنده جایگاه ایران در حل بحران سوریه است. در واقع همه طرف های درگیر به وجود ایران و اینکه ایران یکی از ارکان حل بحران در غرب آسیا به شمار میرود اذعان دارند. اما در نهایت با وجود چنین مسائلی من تصور میکنم که نباید در آستانه به دنبال محصول و نتیجه گیری خیلی مهمی بود که اگر بخواهیم با بیان درست تر آن را مطرح کنیم باید اینطور گفته شود که این نشست با سازو کاری که دارد نمیتواند بستر اتفاقات و محصولی مهم باشد به جز اینکه به مسائلی چون توافق بر ادامه آتش بس و نقسیم و نظارت بر حسن اجرای قواعد آن اشاره و تاکید شود.
سید افقهی با اشاره به تغییر رویکرد سیاست ایران در خصوص پذیرش بعضی از گروه های مسلح به عنوان معارض اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران از ابتدای بحران سوریه بر مذاکرات سیاسی و سوری-سوری تاکید داشت و آن را تنها راه حل بحران سوریه عنوان میکرد و همواره نشان داده که رویکرد ایران یک رویکرد سیاسی است. در خصوص پذیرش گروه های مسلح به عنوان معارض هم باید گفت این گروه ها با این پیش فرض به آستانه دعوت شده اند که آتش بس را پذیرفته و سلاح های خود را بر زمین بگذارند. در چنین شرایطی ترک مخاصمه نظامی روی داده و ایران دیگر با یک گروه مسلح نظامی طرف نیست و با هیچ مسلحی بر سر میز مذاکره قرار نگرفته است.
این کارشناس مسائل خاورمیانه با بیان اینکه شخص بشار اسد هم بر همین موضوع تاکید داشت ادامه داد: بشار اسد هم بارها بر این موضوع تاکید کرده که اگر گروه های مسلح سلاح خود را بر زمین بگذارند و آماده گفتگوهای سیاسی شوند دولت سوریه نیز آمادگی مذاکره با آن ها را دارد و این موضوع بیانگر عدم رضایت دولت دمشق بر ادامه جنگ و خونریزی و نابودی هرچه بیشتر زیر ساخت های سوریه است. در حال حاضر همان طرح ایران مبنی بر گفتگوهای سوری- سوری در حال شکل گیری است.
وی با اشاره به دعوت روسیه از آمریکا وهیئتی از دولت ترامپ در آستانه اظهار داشت: روس ها یک بازیگر بین المللی هستند و به خوبی میدانند که اگر آمریکایی ها پای کار نیایند قواد بازی را بر هم می‌زنند. این توانایی آمریکا هم به نفوذ آنها در سوریه و ارتباط مستقیم و غیر مستقیم داعش ، القاعده و کردها با آن ها برمی‌گردد. اگر آمریکا اقدام به برهم زدن قواعد بازی در سوریه کند میتواند در آینده طرح روسیه را با آسیب هایی جدی رو به رو کند. این در حالی است که روس‌ها معتقدند باید توازن را برقرار کرد و آمریکا و طرف های دیگر بحران سوریه را نیز راضی نگه داشت و در همین راستا هنگام لشگر کشی اردوغان به سوریه آن ها مورد هدف قرار نداد. اردوغانی که بیش از 1300 عنصر رزمی ترک را وارد خاک سوریه کرده و همزمان از پنج هزار تروریست ارتش آزاد هم حمایت می‌کند. حمایتی که باعث شد آنها از جرابلس تا نزدیکی شهر استراتژیک الباب در شمال شرق حلب پیشروی کنند و روسیه با یک اغماضی آن ها را مورد هدف قرار ندهد.
سید افقهی با بیان اینکه مذاکره سیاسی یعنی تبادل امتیاز تاکید کرد: تا امتیاز ندهی که نمیتوانی کسی را بر سر میز مذاکره بیاورید. در مذاکره ها قرار بر این است که یک امتیاز بدهی و یکی بگیری و اگر اینگونه باشد که فقط بر اساس خواسته و حرف ما مذاکرات پیش رود و هیچ امتیارزی به طرف مقابل ندهیم که تنها جنگ ادامه پیدا می‌کند. بعد از موضوع حلب این امکان فراهم شده که با حداقل امتیاز دهی بتوان یک تغییر فاز از مسلحانه به سیاسی داشت که بتوان در نهایت مشکل سوریه را حل کرد.
این کارشناس مسائل خاورمیانه ادامه داد: بعد از آزادسازی حلب ترک ها با تروریست ها اتمام حجت کرده اند و از سوی دیگر ترامپ در مراسم تحلیف و سخنرانی های انتخاباتی خود از مبارزه با داعش و القاعده و گروه های اسلامی رادیکال سخن به میان آورد. عربستان، قطر و رژیم صهیونیستی هم که بعد از حلب منزوی شده اند،حتی شورای امنیت در زمان آزادسازی حلب شرقی چهار دفعه جلسه اضطراری برگزار کرد و همه این مسائل در کنار هم نشان دهنده این است که حامیان منطقه ای و خارجی گروههای تروریستی از آینده سوریه و وضعیت خود در منطقه به شکل جدی ترسیده اند. در چنین شرایطی میتوان شاهد تغییر فاز نظامی به سیاسی آن هم با کمترین امتیاز بود و آستانه میتواند مقدمات این مسئله باشد.
