نخستین وب‌سایت فروش کتاب با قابلیت جستجوی موضوعی در ایران آغاز به کار کرد
همزمان با آغاز سال تحصیلی جدید، نخستین وب‌سایت فروش کتاب با قابلیت تفکیک موضوعی کتاب‌ها آغاز به کار کرد.
گروه فرهنگی « نسیم آنلاین » ؛ در دوره‌ای که وب‌سایت‌های حرفه‌ای در زمینه‌های مختلف فرهنگی و اقتصادی و علمی و... فرصت‌های جدیدی برای کاربران خود ایجاد کرده‌اند و با امکانات مختلف خود مانند جستجوهای پیشرفته، دسترسی مخاطبان به نیازهای خود را بسیار سریع و آسان نموده‌اند، عدم وجود وب‌سایتی با قابلیت جستجوی موضوعی در حوزه کتاب در ایران، عجیب به نظر می‌رسید. عدم ارائه موضوعی کتاب‌ها به مخاطبان، پدیده‌ای است که حتی در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران نیز خود را نشان می‌دهد؛ افرادی که به یک موضوع علاقمندند، برای یافتن کتب مورد نظر خود، باید غرفه‌های متعدد ناشران را زیرپا بگذارند تا بتوانند آن کتاب‌ها را تهیه کنند. در نمایشگاه کتاب تهران، که تاکنون بیشتر در نقش یک فروشگاه بزرگ ظاهر شده است، مکانی برای معرفی کتاب‌های جدید در موضوعات مشخص به مخاطبان وجود ندارد و این نقص، موجب عدم اطلاع مخاطبان از وجود کتب سودمندی است که توسط ناشران تازه‌پا و یا غیرمعروف منتشر شده‌اند.
فضای مجازی که امکانات بسیار گسترده‌تری در اختیار کاربران قرار می‌دهد، فضایی است که می‌توان از آن برای پر کردن این خلأ بهره برد. تنها وب‌سایت ایرانی که دارای قابلیت جستجوی موضوعی در حوزه کتاب است، مربوط به کتابخانه ملی است. اما دو نقص عمده موجب شده تا این وب‌سایت نتواند کارایی لازم را در عرصه شناسایی کتاب برای کاربران داشته باشد. نخست اینکه جستجوی پیشرفته این وب‌سایت ضعیف بوده و در صورتی که متن وارد شده، کمی با نحوه ثبت کتاب توسط کارشناسان این نهاد متفاوت باشد، کتاب مورد نظر در جستجو نشان داده نمی‌شود. برای مثال اگر کوچکسازی، موضوع مورد نظر شما باشد، امکان یافتن نتیجه مورد نظر بسیار کم خواهد بود؛ چراکه مشخص نیست این موضوع، چگونه در این وب‌سایت ثبت شده باشد: کوچکسازی، کوچک سازی یا کوچکسازی. ضمن اینکه اگر اسم نویسنده به صورت‌های مختلف به فارسی برگردانده شده باشد، موتور جستجو فقط همان یک معادل که در کتاب ثبت شده را شناسایی کرده و آن را نشان می‌دهد. کلماتی مانند میشل و مایکل و همچنین فیشته یا فیخته، به یک کلمه اشاره دارند و مترجمین، از هر دو استفاده می‌کنند، ولی در این وب‌سایت، به صورت دو کلمه مجزا به حساب می‌آیند.
ضعف دیگر مرتبط با وب‌سایت کتابخانه ملی، عدم امکان اطلاع از موجود بودن کتاب در بازار نشر است. چراکه ممکن است بعد از صرف وقت زیاد و یافتن یک کتاب مرتبط، با مراجعه به کتابفروشی‌ها متوجه شویم که چاپ آن کتاب تمام شده و امکان تهیه آن وجود ندارد. مشکل دیگر زمانی خود را نشان می‌دهد که بدانیم ناشران، بلافاصله بعد از ثبت فیبای کتاب، اقدام به چاپ و توزیع کتاب در بازار نمی‌کنند. لذا ممکن است نام کتابی در سایت کتابخانه ملی ثبت شده باشد اما هنوز توسط ناشر در بازار نشر، توزیع نشده باشد. همه این موارد، به سردرگمی و اتلاف وقت افراد منجر می‌شود.
مناسب بودن کتاب برای یک گروه سنی خاص نیز از اهمیت زیادی در تهیه کتاب برخوردار است. مخصوصاً اینکه یافتن کتاب برای کودکان در وضعیت فعلی فروشگاه‌های کتاب کشور، بسیار مشکل است. وب‌سایت کتابخانه ملی، علی‌رغم ثبت رده سنی کتاب‌ها، امکان جستجوی مناسبی در این حوزه ندارد و افراد ناگزیر می‌شوند به صورت حضوری با صرف وقت بسیار، کتابی مناسب کودک خود بیابند.
این در حالی است که وب‌سایت‌های تخصصی تهیه کتاب در دنیا مانند آمازون، امکانات بسیاری برای کاربران خود فراهم کرده‌اند تا افراد بتوانند از بین انبوه کتب موجود در بازار، به سرعت و سهولت، به کتاب مورد نظر خود دست یابند. وقتی بدانیم که تاکنون بیش از یک میلیون کتاب به زبان فارسی منتشر شده، اهمیت وجود یک وب‌سایت با قابلیت جستجوی موضوعی و سنی، بیش از پیش نمایان می‌شود.
سامانه حرفه‌ای کتاب روزآهنگ با قابلیت جستجوی پیشرفته در عنوان، نویسنده، ناشر و موضوع کتاب، راه‌اندازی شده و نقاط ضعف فوق را برطرف کرده است. در این سامانه، کتاب‌ها در دسته‌های موضوعی متنوع قرار گرفته و می‌توان علاوه بر انتخاب موضوع، رده‌بندی سنی کتاب‌ها را نیز مشاهده کرد. ورق زدن صفحات ابتدایی کتاب نیز از جمله ویژگی‌های این سامانه است. اگر کاربر، عنوان کتاب یا نام نویسنده را به طور دقیق نداند، جستجوی پیشرفته روزآهنگ پیشنهادهایی برای دست‌یابی فرد به کتاب مورد نیاز وی ارائه می‌کند. همچنین کتاب‌های موضوعی مرتبط با هر کتاب نیز، در پایین صفحه به کاربران پیشنهاد داده می‌شود.
نکته قابل توجه در این وب‌سایت، استفاده از منطق رده‌بندی دیویی برای طبقه‌بندی موضوعی کتاب‌ها است. در زمان انتشار هر کتاب، یک کد دیویی خاص توسط کتابخانه ملی به هر کتاب اختصاص داده می‌شود، و بیانگر حوزه موضوعی آن کتاب است. چینش کتاب‌ها در قفسه کتابخانه‌ها بر اساس همین رده‌بندی صورت می‌گیرد. این رده‌بندی که از موضوعات کلان شروع می‌شود و تا زیرموضوعات بسیار خرد را شامل می‌شود، در برخی موارد، تا هشت لایه ادامه دارد. لذا افراد می‌توانند به راحتی به کتاب‌های موجود در موضوعات جزئی مورد نظر خود دسترسی پیدا کنند. علاوه بر نظام رده‌بندی دیویی، این سامانه دارای قابلیت جستجو در موضوعاتی است که کارشناسان کتابخانه ملی به هر کتاب اختصاص داده‌اند. این موضوعات که به سرعنوان‌های موضوعی شهرت دارند، موضوعات و موارد مطرح شده در هر کتاب را بیان می‌کنند.
وب‌سایت روزآهنگ که به تازگی راه‌اندازی شده تاکنون بیش از 30 هزار عنوان کتاب را عرضه کرده است که البته نسبت به اینکه هم‌اکنون یکصد هزار عنوان کتاب در بازار نشر وجود دارد، کامل به حساب نمی‌آید. همچنین علی‌رغم وجود فیلترهای موضوعی و گروه سنی و ناشر در این وب‌سایت، امکان فیلتر کتاب‌ها بر اساس سال انتشار یا قیمت وجود ندارد. همچنین امکان ورق‌زدن صفحات فهرست و مقدمه برای همه کتاب‌های این سامانه مهیا نشده است. از دیگر نکات این سامانه، امکان تبادل نظرات میان خوانندگان کتاب‌ها است که البته تعداد نظرات ثبت شده در آن زیاد نیست.
سامانه روزآهنگ با هدف ترویج کتابخوانی، هزینه ارسال کتاب را در کل طول سال رایگان اعلام کرده و در سفارش‌های کمتر از یکصد هزار تومان، تنها مبلغ ثابت 5 هزار تومان را برای ارسال کتاب به سراسر کشور در نظر گرفته است. علاقمندان می‌توانند برای مشاهده آخرین کتب منتشر شده و جستجو در موضوعات مختلف، به آدرس اینترنتی این سامانه www.roozahang.com مراجعه کنند.
